Nadmierną produkcję glikokortykosteroidów przez nadnercza nazywa się chorobą lub zespołem Cushinga. Charakteryzują się one podwyższonym stężeniem kortyzolu we krwi.

Zaburzenie wydzielania hormonów nadnerczy może być wynikiem uszkodzenia samego narządu lub przysadki mózgowej, która kontroluje produkcję hormonów w nadnerczach.

OBJAWY CHOROBY CUSHINGA

Charakterystyczne objawy nadczynności nadnerczy:

  • otyłość z charakterystycznym gromadzeniem się tłuszczu na tułowiu i karku (tzw. księżycowata twarz, byczy kark)
  • łatwe męczenie się
  • czerwone rozstępy na skórze (głównie na brzuchu, udach, piersiach i barkach)
  • zaokrąglona, obrzęknięta twarz
  • zaczerwienienie policzków
  • nadmierne owłosienie na ciele (objaw ten może nie występować, jeżeli choroba spowodowana jest przez zażywanie leków)
  • trądzik
  • nadciśnienie tętnicze, cukrzyca
  • ogólne osłabienie siły mięśniowej
  • zaniki mięśni kończyn górnych i dolnych (chude kończyny)
  • obrzęki kończyn dolnych
  • bóle kości i złamania (osteoporoza)
  • zwiększona podatność na infekcje
  • zaburzenia miesiączkowania
  • pogorszenie samopoczucia psychicznego.

Możliwe następstwa i powikłania:

  • rozwój lub pogorszenie istniejącej cukrzycy
  • wzrost ciśnienia tętniczego krwi rozrzedzenie kości.

PRZYCZYNY CHOROBY CUSHINGA

Jeżeli dochodzi do zwiększonej syntezy hormonów nadnerczy w wyniku ich uszkodzenia, mówi się wtedy o zespole Cushinga.

Natomiast jeżeli nadmierne wytwarzanie hormonów jest spowodowane uszkodzeniem przysadki mózgowej, mówi się o chorobie Cushinga (gruczolak płata przysadki pobudza wtórnie wzmożone wydzielanie hormonu nadnerczy).

Główne przyczyny rozwoju zespołu lub choroby Cushinga:

  • guz kory nadnerczy
  • guzy przysadki mózgowej lub podwzgórza
  • długotrwałe przyjmowanie leków sterydowych lub długotrwałe stosowanie ACTH.

Nadprodukcja nadnerczowych androgenów, męskich hormonów płciowych, prowadzi do wirylizacji, nadania kobiecie charakterystycznych cech męskich (postępująca otyłość, nadmierne owłosienie, zmiana barwy głosu).

DIAGNOSTYKA CHOROBY CUSHINGA

Badaniami pozwalającymi na zdiagnozowanie chorób nadnerczy są:

  • morfologia krwi z rozmazem leukocytów (białych krwinek)
  • badania biochemiczne (ocenia się stężenie glukozy, sodu, potasu)
  • ocena stężenia hormonów: kortyzolu (dwukrotnie w ciągu doby) oraz ACTH we krwi
  • USG jamy brzusznej z oceną nadnerczy
  • tomografia komputerowa głowy i jamy brzusznej
  • rezonans magnetyczny.

LECZENIE CHOROBY CUSHINGA

Choroba i zespół Cushinga leczone są zwykle operacyjnie, a zabieg polega na usunięciu guza przysadki lub guza nadnerczy, które są przyczyną zwiększonej syntezy hormonów kory nadnerczy. Czasami skuteczne okazują się leki hamujące produkcję kortyzolu.

U chorych długotrwale leczonych sterydami lub ACTH poprawę może przynieść stopniowe odstawienie leku pod ścisłym nadzorem lekarskim.

Leczenie choroby Addisona oraz Cushinga stosuje się przez całe życie.

PORADY LEKARZA

 NALEŻY:

  • ściśle przestrzegać zaleceń lekarskich, gdyż umożliwia to powrót do zdrowia i prawidłowe funkcjonowanie gruczołów nadnerczy
  • informować podczas zabiegu dentystycznego lekarza stomatologa o chorobie
  • nosić opaskę z informacją o rozpoznanej chorobie oraz rodzaju i dawce przyjmowanych leków
  • zachować aktywność fizyczną
  • przestrzegać odpowiedniej diety dostarczającej organizmowi niezbędnej ilości białka, węglowodanów, sodu i potasu
  • unikać sytuacji sprzyjających urazom.

 NIE NALEŻY:

  • przerywać leczenia farmakologicznego.
Więcej z kategorii: Choroby układu hormonalnego