Układ immunologiczny (inaczej układ odpornościowy) to zespół narządów umożliwiających działanie mechanizmom odpornościowym, które chronią organizm przed wieloma atakującymi go z zewnątrz toksynami i drobnoustrojami. Do zadań układu immunologicznego należy także reagowanie na zagrożenia płynące z wewnątrz organizmu. Ten inteligentny układ ma zdolność zapamiętywania i oceny bodźców pod względem ich szkodliwości dla organizmu i adekwatnej do zagrożenia reakcji.

Głównymi organami układu są: węzły limfatyczne, grasica, szpik kostny i śledziona. Działanie układu odpornościowego i sposób wykrywania szkodliwych patogenów jest skomplikowane, więc pominiemy szczegóły. Pierwszą naturalną barierą ochronną przed czynnikami zewnętrznymi jest jego skóra i błony śluzowe. Ważny jest odczyn kwaśny i jego zdolności bakteriobójcze. Przed zarazkami chronią również wydzieliny takie jak mocz, ślina, łzy i śluz. Układ immunologiczny dba o bezpieczeństwo naszego organizmu. Po ukończeniu pierwszego roku życia każdy z nas zapracowuje sobie na zbudowanie odporności poprzez szczepienia i przebyte choroby.

Jak wzmacniać układ immunologiczny?

Układ odpornościowy broni nasz organizm przed czynnikami zewnętrznymi, drobnoustrojami, pasożytami i chorobami przez nie wywołanymi. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu, chroni przed chorobami nowotworowymi, infekcjami wiec odpowiada za dobrostan człowieka. Dziecko przychodzi na świat z niedojrzałym okładem immunologicznym funkcjonującym w około 30%. Reszta dojrzewa w kolejnych latach do ok. 12 roku życia.

Wpływ na prawidłowy rozwój mają predyspozycje genetyczne i uwarunkowania środowiskowe takie jak: karmienie piersią, zbilansowana dieta, rozsądna higiena, wystarczająca ilość snu i szczepienia ochronne. Negatywny wpływ na układ odpornościowy mają: nadmiar stresu i dym tytoniowy. Można powiedzieć, że odporność dojrzewa wraz z dzieckiem.

U dorosłych powyżej 20 roku życia działanie układu odpornościowego może zostać osłabione przez nadmierny stres, brak odpowiedniej ilości wypoczynku, siedzący tryb życia i złe nawyki żywieniowe. Znaczący wpływ na odporność mają witaminy (C, A, B, D, E,), składniki mineralne. Warto zadbać o dostarczenie organizmowi niezbędnych ilości kwasu foliowego, żelaza, cynku i selenu. Suplementy diety powinny być na bazie składników naturalnych bez zawartości szkodliwych składników po konsultacji z lekarzem. Zdrowy styl życia, codzienna aktywność fizyczna pobudza wytwarzanie komórek odpornościowych i znacząco wzmacnia układ immunologiczny.

Popularne choroby układu immunologicznego

Lekarz immunolog zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem pierwotnych i wtórnych zaburzeń odporności (zobacz: https://scanmed.pl/oferty/immunologia). Do jego zadań należy również profilaktyka zakażeń poprzez szczepienia ochronne. Przykładowymi chorobami diagnozowanymi przez immunologa są: toczeń, różyczka, mononukleoza, borelioza, choroba Hashimoto, łuszczyca, wirusowe zapalenie wątroby, reumatoidalne zapalenie stawów, toksoplazmoza. Europejskie Towarzystwo Niedoborów Odporności wizytę u immunologa zaleca w razie bardzo częstych zakażeń uszu lub dróg oddechowych, długiej mało skutecznej antybiotykoterapii, częstych zapaleń płuc, przewlekłych grzybic, ciężkich do opanowania zakażeń i wywiadów rodzinnych wskazujących na występowanie pierwotnych niedoborów odporności.

Polecane artykuły