Dystymia – czym jest ?
Dystymia to przewlekłe, łagodne zaburzenie nastroju, które charakteryzuje się stałym uczuciem przygnębienia i niezadowolenia. Osoby cierpiące na dystymię mogą wydawać się wiecznie smutne, pozbawione energii i entuzjazmu, ale ich objawy są zazwyczaj mniej intensywne niż w przypadku depresji klinicznej. Osoby z dystymią mogą funkcjonować w życiu codziennym, ale ich nastrój może wpływać na ich jakość życia i relacje z innymi.
Objawy dystymii, czy to tylko chwilowe obniżenie nastroju?
Dystymia jest diagnozowana na podstawie kryteriów zawartych w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-10) lub Diagnostycznym i Statystycznym Podręczniku Zaburzeń Psychicznych (DSM-5). Oto główne kryteria i objawy dystymii według DSM-5:
Osoba ma stałe uczucie przygnębienia przez większość dni przez co najmniej dwa lata (jeden rok u dzieci i młodzieży). Objawy nie spełniają kryteriów epizodu depresyjnego ani manii. Objawy powodują znaczące cierpienie lub utrudniają funkcjonowanie w życiu codziennym, pracy lub relacjach społecznych.
Co najmniej dwa z następujących objawów:
- Zmniejszone poczucie własnej wartości lub poczucie beznadziejności.
- Utrata zainteresowania lub przyjemnością w większości czynności.
- Zmiany w apetycie (utrata lub nadmierna konsumpcja).
- Zaburzenia snu (bezsenność lub nadmierna senność).
- Zmniejszona energia lub uczucie zmęczenia.
- Zmniejszona koncentracja lub trudności w podejmowaniu decyzji.
- Poczucie beznadziejności.
Dystymia może mieć różne nasilenie, a objawy mogą być trwalsze lub przerywane okresami złagodzenia. Ważne jest, aby zdiagnozować i leczyć dystymię, ponieważ może prowadzić do znacznego cierpienia i obniżenia jakości życia.
Dystymia – test
Proszę, odpowiedz na poniższe pytania, wybierając odpowiedź, która najlepiej odzwierciedla twoje odczucia w ciągu ostatnich dwóch lat.
- Czy odczuwasz stałe uczucie przygnębienia lub smutku przez większość dni?
- Czy często masz poczucie beznadziejności lub pesymizmu co do przyszłości?
- Czy zauważyłeś/aś spadek zainteresowania lub przyjemnością w większości czynności, które wcześniej sprawiały ci radość?
- Czy masz poczucie niskiej wartości osobistej lub braku poczucia własnej wartości?
- Czy zauważyłeś/aś zmiany w swoim apetycie, takie jak utrata apetytu lub nadmierna konsumpcja jedzenia?
- Czy masz trudności z zasypianiem lub utrzymaniem snu, lub też często czujesz się nadmiernie zmęczony/a, mimo że wystarczająco dużo śpisz?
- Czy odczuwasz zmniejszoną energię lub motywację do wykonywania codziennych czynności?
- Czy zauważyłeś/aś trudności w koncentracji lub podejmowaniu decyzji?
- Czy czujesz się izolowany/a lub odizolowany/a od innych ludzi?
- Czy odczuwasz frustrację lub irytację częściej niż zwykle?
Odpowiedzi na te pytania mogą sugerować obecność dystymii. Jeśli odpowiedziałeś/aś „Tak” na większość tych pytań, może to wskazywać na konieczność dalszej oceny przez profesjonalnego specjalistę ds. zdrowia psychicznego.
Przewlekła depresja. Dystymia i poczucie niedostosowania
Poczucie niedopasowania może być związane z dystymią, ponieważ osoby cierpiące na dystymię mogą często odczuwać się jako odizolowane, niezrozumiałe lub niepasujące do otoczenia ze względu na swój stały przygnębiający nastrój. Jednak poczucie niedopasowania może również występować niezależnie od dystymii i być związane z innymi czynnikami, takimi jak: brak akceptacji społecznej, różnice kulturowe, czy też trudności w relacjach międzyludzkich.
Leczenie dystymii
Leczenie dystymii może obejmować kombinację terapii psychologicznych i farmakologicznych, zależnie od indywidualnych potrzeb i preferencji pacjenta. Oto kilka głównych metod leczenia dystymii:
Terapia poznawczo-behawioralna (CBT). CBT jest jedną z najskuteczniejszych form terapii dla osób z dystymią. Pomaga ona identyfikować i zmieniać negatywne myśli i wzorce zachowań, które mogą przyczyniać się do przygnębienia. CBT może również pomóc w rozwijaniu zdrowszych strategii radzenia sobie z trudnościami życiowymi.
Farmakoterapia. Leki przeciwdepresyjne, takie jak inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI) lub inhibitorów wychwytu zwrotnego noradrenaliny (SNRI), mogą być stosowane w leczeniu dystymii. Mogą one pomóc w regulacji nastroju poprzez zwiększenie ilości neuroprzekaźników w mózgu.
Terapia grupowa. Udział w terapii grupowej może być pomocny dla osób z dystymią, ponieważ umożliwia nawiązywanie kontaktów z innymi osobami z podobnymi doświadczeniami oraz udzielanie sobie nawzajem wsparcia i zrozumienia.
Psychoterapia online w leczeniu dystymii
Psychoterapia online może przynieść wiele korzyści osobom cierpiącym na dystymię, zapewniając skuteczne wsparcie w leczeniu tego zaburzenia. Oto kilka głównych korzyści z psychoterapii online w leczeniu dystymii:
Dostępność. Psychoterapia online eliminuje bariery związane z dostępem do tradycyjnych usług terapeutycznych, takich jak ograniczenia geograficzne, mobilność czy brak transportu. Pacjenci mogą korzystać z terapii z dowolnego miejsca z dostępem do Internetu, co szczególnie jest ważne dla osób mieszkających w obszarach wiejskich czy mających ograniczoną mobilność.
Wygodna forma terapii. Sesje terapeutyczne przez Internet pozwalają pacjentom uczestniczyć w terapii w wygodnym dla nich środowisku, co może zwiększać komfort i zmniejszać uczucie stresu związanego z tradycyjnymi wizytami w gabinecie terapeuty.
Zwiększona prywatność. Dla niektórych osób psychoterapia online może być bardziej prywatna niż tradycyjne spotkania twarzą w twarz. Pacjenci mogą czuć się swobodniej w wyrażaniu swoich myśli i uczuć przez Internet, co może sprzyjać głębszej pracy terapeutycznej
Podsumowanie
Dystymia, jako przewlekłe, łagodne zaburzenie nastroju, stanowi znaczące wyzwanie dla wielu osób, wpływając na ich codzienne funkcjonowanie i jakość życia.
W leczeniu dystymii istnieje wiele skutecznych opcji, w tym terapia poznawczo-behawioralna, leki przeciwdepresyjne oraz terapia grupowa. Współczesne technologie umożliwiają także korzystanie z terapii online, co może zwiększyć dostępność i wygodę dla pacjentów.
Wczesne rozpoznanie i skuteczne leczenia dystymii jest kluczowe dla poprawy jakości życia osób dotkniętych tym zaburzeniem. Warto szukać wsparcia u profesjonalistów zdrowia psychicznego oraz rozmawiać otwarcie o swoich uczuciach i doświadczeniach, aby skutecznie poradzić sobie z dystymią i odzyskać równowagę emocjonalną.