Człowiek na co dzień ma kontakt z niezliczoną ilością najróżniejszych drobnoustrojów. Część z nich jest dla naszego organizmu obojętna, część nie ma dość siły żeby zrobić nam krzywdę, ale niestety istnieje również grupa która po dostaniu się do organizmu może zainicjować chorobę. Helicobacter pylori zalicza się do tej ostatniej kategorii i bardzo często osoba zarażona nawet nie jest świadoma, że coś jest nie tak. Czym dokładnie jest helicobacter, jak ją diagnozować i jak leczyć?
Czym jest Helicobacter pylori?
Helicobacter pylori jest bakterią gram-ujemną, którą w przypadku zarażenia znajdziemy w żołądku, a dokładniej w jego błonie śluzowej. Drobnoustrój nie tylko jest w stanie neutralizować kwas żołądkowy, ale również czyni jego środowisko zasadowym podczas tego procesu. W wyniku zobojętniania i zmieniania środowiska kwasowego w żołądku bakteria przyczynia się do wielu nieprzyjemnych dolegliwości, a także, nieleczona, może prowadzić osobę zarażoną do dalszych powikłań. Niestety jest ona również bardzo rozpowszechniona w środowisku, szczególnie w społeczeństwach rozwijających się, gdzie średnio zarażonych jest około 70% populacji.
Helicobacter pylori – jak można się zarazić?
Istnieją dwie główne drogi zakażenia helicobacter pylori – oralno-oralna oraz oralno-fekalna. W pierwszym przypadku do przedostania się drobnoustroju do naszego organizmu może dojść podczas kontaktu z osobą chorą, na przykład pocałunku czy napicia się z jednego kieliszka czy butelki. Druga sytuacja najczęściej wynika z niezastosowania dostatecznych środków higieny, jak na przykład zbyt rzadkie lub niedokładne mycie rąk, korzystanie z brudnej toalety i tym podobne. W przypadku tej bakterii znaczenie ma również pochodzenie rasowe: osoby rasy białej mają mniejsze szanse na zarażenie się niż osoby rasy czarnej. Nie bez echa przechodzą również kwestie ekonomiczne i mieszkaniowe, głównie sprowadzając się do środowiska w jakim żyjemy.
Helicobacter pylori – objawy i diagnostyka
U większości osób helicobacter pylori nie daje żadnych objawów, przez co trudno jest odkryć że jest się nosicielem tej bakterii. Jest to również bardzo niekorzystne dla samej osoby zarażonej, ponieważ nie wiedząc o chorobie i nie podejmując leczenia pozwalamy na niszczenie naszego organizmu od środka – dlatego właśnie tak ważnym jest, aby robić okresowe badania. Niedobór witaminy B12 nie wynikający ze złej diety ani innego zaburzenia oraz niedokrwistość ze względu na niski poziom żelaza są jednymi z pierwszych przesłanek, że warto skierować się na badanie bezpośrednio pod kątem helicobacter. Także niektóre choroby, jak nadwrażliwość i zapalenie żołądka, choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy i długotrwałe leczenie z wykorzystaniem inhibitorów pompy protonowej mogą wskazywać na obecność tej bakterii w naszym organizmie.
Osoby, u których pojawienie się bakterii daje odczuwalne objawy, najczęściej skarżą się na nudności, bóle brzucha, niestrawność i kwaśne odbijanie, uczucie przesadnej pełności po spożyciu posiłku oraz wzdęcia. Często pojawia się także stan podgorączkowy, biegunka, a sama osoba chora ma wyraźnie mniejszy apetyt.
Jeżeli zaszło u nas podejrzenie zarażenia helicobacter pylori, lekarz może skierować nas na jedno z następujących badań:
- mocznikowy test oddechowy;
- badanie gastroskopowe wraz z testem urazowym;
- badanie kału, przy czym niezbędny test możemy kupić praktycznie w każdej aptece.
Helicobacter pylori – leczenie
Leczenie helicobacter pylori jest bardzo ścisłe i osoba zarażona powinna postępować dokładnie według wskazówek lekarza, aby zakończyło się ono sukcesem. Sam proces wymaga wykorzystania antybiotyków oraz inhibitorów pompy protonowej. W zależności od tego, na jakim etapie odkryliśmy że jesteśmy chorzy, leczenie trwa od 7 do 14 dni. W przypadku gdy zlecony antybiotyk nie zadziała – jeżeli mamy pecha trafić na szczep odporny – lekarz zaleci wykorzystanie innego. Jeżeli zastosujemy się do zaleceń i nakazów, damy radę w całości pozbyć się helicobacter z naszego organizmu, chociaż nie mamy gwarancji że bakteria nie powróci: to zależy między innymi od naszego środowiska, warunków mieszkaniowych i stopnia zachowywania higieny.
W leczeniu helicobacter pylori ważna jest również dieta. Należy stosować się do ogólnych zasad zrównoważonego żywienia i wybierać posiłki raczej lekkostrawne, z którymi nasz układ trawienny będzie w stanie szybko sobie poradzić. Bardzo ważnym jest, aby dieta była bogata w antyoksydanty, witaminy C oraz E i beta karoten, ponieważ wspomogą one organizm w walce z chorobą. Dobrym pomysłem jest również włączenie do diety produktów o właściwościach bakteriostatycznych i bakteriobójczych, jak jogurty z probiotykami, kefir, owoce jagodowe (borówki, truskawki, agrest, porzeczki etc.) czy mleko. Aby dieta wspomagała proces leczenia należy również pamiętać o wypijaniu około 2 do 3 litrów wody w ciągu dnia.