Ostatnio w sieci wrzało wręcz o „rakotwórczym” działaniu Nutelli i o wycofaniu jej z supermarketów. Okazało się, że olej palmowy zawarty w Nutelli raczej nie powinien nas zabić, ale unikać powinniśmy go z nieco innych powodów. W całym tym zamieszaniu większości mediów umknęła wiadomość dotycząca wysokiej zawartości potencjalnie szkodliwych substancji w odżywkach dla niemowląt.
Niepokojące obawy dotyczące szkodliwości zawartego tłuszczu palmowego w Nutelli wynikały z opinii naukowej wydanej przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (European Food Safety Authority – EFSA), która dotyczyła ryzyka spożywania niektórych związków powstających w procesie przetwarzania żywności. Dotyczy to estrów kwasów tłuszczowych glicydolu – czyli związków, które wytwarzają się w procesie rafinacji olejów roślinnych w bardzo wysokich temperaturach, powyżej 200 st. C. Związki te występują w rafinowanych olejach i tłuszczach palmowych, m.in. są składnikiem Nutelli, ale też ciast i ciastek oraz margaryn.
O co chodzi z estrami kwasów tłuszczowych glicydolu?
Badania dowiodły, że związki te mają działanie rakotwórcze, ale na szczury i myszy. Nie wiadomo czy w ten sam sposób oddziałują na ludzi, ponieważ takich badan nie wykonano. Dlatego nie można stwierdzić, czy szkodzą nam w ten sam sposób. Warto wiedzieć, że bardzo często ludzie i gryzonie reagują na pewne substancje odmiennie. Naukowcy z EFSA dla bezpieczeństwa wydali informację dotyczącą „potencjalnego ryzyka dla zdrowia” w przypadku dzieci poniżej trzeciego roku życia i tych wszystkich osób, które sięgają po olej palmowy w sporych ilościach i często.
Według chemika z Dublin City University ciężko jest określić całkowitą dzienną ekspozycję na te szkodliwe substancje, bo w wielu przypadkach olej palmowy ukryty jest w różnych produktach żywnościowych pod hasłem „oleje roślinne”, dlatego tak naprawdę nie wiemy, ile go dziennie spożywamy. Ponadto, EFSA uwzględniał także inne potencjalnie szkodliwe substancje zawarte w dużych ilościach w oleju palmowym, takie jak: 2-MCPD (2-chloropropan-1,2-diol) i 3-MCPD (3-chloropropan-1,2-diol) oraz ich estry. Te same związki wytwarzane są w grillowanym mięsie czy serze oraz w tostach!
Co zatem z Nutellą?
Patrząc na to z tego punktu, jeżeli objadalibyśmy się dzień w dzień sporą ilością Nutelli mogłoby to odbić się na naszym zdrowiu, ale mając równocześnie pewność że olej palmowy byłby szkodliwy dla ludzi w takim samym nasileniu, w jakim jest toksyczny dla gryzoni. Jak jest w rzeczywistości, nie wiemy. Pojawiła się także informacja o wykluczeniu ze sklepów Nutelli przez sieć włoskich supermarketów Coop. Nie jest to prawdą, ponieważ Coop wycofał ze sprzedaży wszystkie marki własne, które zawierały rafinowany olej palmowy. Wprowadził na półki własną markę czekolady do smarowania, opartą na oleju słonecznikowym zamiast na palmowym. Nutelli jednak nie wycofał.
Producent Nutelli, Ferrero oznajmia, że nie może zastąpić oleju palmowego na słonecznikowy, ponieważ odbiłoby się to na jakości oraz smaku Nutelli. Uspokaja także, że olej palmowy zanjdujący się w Nutelli jest rafinowany w temperaturze nieprzekraczającej 200 st. C.
Pomimo tych korzystnych informacji, Nutella nie do końca jest w porządku. Niespełna jedną trzecią jej składu stanowi olej palmowy, który otrzymywany jest z olejowca gwinejskiego.
Wykorzystuje się go także do produkcji m.in. kosmetyków, mydła, smarów i margaryn. Niestety, aby zapewnić miejsce pod jego uprawy wycinane zostają lasy deszczowe, co niszczy naturalne środowisko oraz grozi wyginięciu różnych gatunków zwierząt . Ma to miejsce szczególnie w Indonezji i Malezji, ponieważ tam wytwarza się najwięcej ilości oleju palmowego.
Jak wygląda sytuacja z odżywkami dla dzieci?
Problem z estrami kwasów tłuszczowych glicydolu dotyczy również odżywek dla niemowląt, niestety również one mają ich wysoką zawartość. Według EFSA aż 10-krotne przekroczona jest dzienna norma spożycia tych szkodliwych substancji przez dzieci, które są żywione wyłącznie odżywkami dla niemowląt. Estry kwasów tłuszczowych glicydolu przedostają się do tych odżywek wraz z szeroko w nich wykorzystywanymi roślinnymi hydrolizatami białkowymi, które uzyskiwane są metodą przyspieszonej fermentacji.
Dotyczy to produktów mlekozastępczych, które używane są w zapobieganiu alergii pokarmowej u niemowląt. Problem stanowi brak znalezienia produktu zastępczego. Jeżeli w latach 2010-2015 pod naciskiem EFSA producenci oleju palmowego zmniejszyli zawartość estrów kwasów tłuszczowych glicydolu o połowę, to istnieje nadzieja na to, że firmy wytwarzające odżywki dla dzieci również się opamiętają.
Osobom dorosłym o wiele łatwiej jest ograniczyć ilość sięgania po produkty zawierające rafinowany olej palmowy. Według EFSA, najczęściej trafiają one do naszego organizmu w postaci słodyczy, ciastek, margaryn, czekoladek i innych wyrobów cukierniczych. To, że słodycze szkodzą naszemu zdrowiu wiedzieliśmy od dawna, zawierają bowiem mnóstwo cukru i tłuszczu, podobnie zresztą jak Nutella.
Oświadczenie Grupy Ferrero – AKTUALIZACJA
– Nutella jest bezpieczna dla zdrowia.
– Nutella nie zawiera składników kancerogennych.
– Nutella nie została w żadnym kraju usunięta z półek żadnych supermarketów. Włoska sieć COOP wycofała produkty zawierające olej palmowy sprzedawane pod marką własną COOP.
– Surowce i procesy stosowane w produkcji Nutelli są w pełni zgodne z wymaganiami określonymi przez Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA).
– W swoim raporcie z maja 2016 roku EFSA nie odniosła się do żadnego konkretnego produktu spożywczego.
Bezpieczeństwo i zdrowie Konsumentów jest największym i najważniejszym priorytetem Ferrero. Pragniemy podkreślić, że produkty Ferrero są bezpieczne do spożycia.
W raporcie z maja 2016 roku EFSA przeanalizowała zawartość zanieczyszczeń w dużej liczbie rożnych produktów spożywczych i olejów. Stwierdziła, że zawartość zanieczyszczeń zależy od rodzaju stosowanego oleju i tłuszczu, jak również od procesów obróbki, jakim surowce te są poddawane.
Dlatego też Ferrero starannie dobiera najwyższej jakości surowce i stosuje specjalne procesy technologiczne, które ograniczają zawartość zanieczyszczeń do minimum w pełni zgodnego z wymaganiami określonymi przez EFSA. Ponadto nasze zespoły do spraw jakości bezustannie monitorują czynniki związane z powyższym, co pozwala nam zagwarantować, że nasze produkty są bezpieczne dla Konsumentów.
Grupa Ferrero
Źródło: https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/process-contaminants-vegetable-oils-and-foods
