Trądzik pospolity to schorzenie, którego podłożem jest nadmierne wytwarzanie łoju, charakteryzuje się występowaniem zaskórników, zmian skórnych grudkowo-krostkowych i torbieli ropnych.
OBJAWY TRĄDZIKU POSPOLITEGO
Wykwitem pierwotnym w trądziku jest zaskórnik otwarty i zamknięty.
Otwarty powstaje, gdy ujście gruczołu łojowego jest otwarte. Widoczny jest ciemny czop złożony z łoju oraz obumarłych komórek. Zaskórniki otwarte są na szczycie ciemno zabarwione.
Zamknięty powstaje, gdy ujście gruczołu łojowego zostało zamknięte, a gromadzący się łój powoduje poszerzenie gruczołu. Zaskórniki zamknięte widoczne są jako białe punkty na skórze.
Najczęstsze lokalizacje zmian skórnych w trądziku:
- czoło
- nos
- fałdy nosowo-policzkowe
- okolice głowy za uszami
- okolice mostka
- plecy (między łopatkami).
Powstający w zaskórnikach stan zapalny powoduje powstanie wykwitów grudkowo-krostkowych, a następnie ropnych.
Stadia choroby trądziku pospolitego:
1. niezapalne – występują zaskómiki otwarte i zamknięte, nie stwierdza się wykwitów zapalnych (krost) lub jest ich mało
2. zapalne – w zależności od stopnia ciężkości i rozprzestrzeniania się można wyróżnić:
- trądzik grudkowo-krostkowy, gdzie dominują zapalnie zaczerwienione mieszkowe grudki lub grudko-krosty
- trądzik guzowaty (ropowiczy) – obecne są głębokie, bolesne nacieki i guzy
3. uszkodzenia – dochodzi do powstawania blizn.
Trądzik może utrzymywać się bardzo długo. Objawy kliniczne trądziku ulegają zazwyczaj złagodzeniu w okresie letnim, co związane jest z większym nasłonecznieniem okolic ciała, w obrębie których stwierdza się zmiany skórne.
PRZYCZYNY TRĄDZIKU POSPOLITEGO
Przyczyny trądziku są najczęściej złożone, gdyż w jego powstawaniu mogą brać udział:
1. czynniki genetyczne:
- rogowacenie ujść mieszków włosowych
- uwarunkowana osobniczo wielkość gruczołów łojowych oraz nadmierne wytwarzanie łoju
2. zaburzenia hormonalne dotyczące aktywności androgenów stymulujących produkcję łoju w organizmie
3. kolonizacja skóry przez niektóre bakterie
4. zaburzenia immunologiczne i wtórne nadkażenia bakteryjne
5. niektóre czynniki środowiskowe powodujące tzw. trądzik wywołany.
Rodzaje trądziku wywołanego:
- zawodowy- spowodowany działaniem substancji drażniących, takich jak: chlor, oleje i dziegcie
- polekowy -wywołany działaniem niektórych leków (leki sterydowe, witamina B12, związki jodu, barbiturany)
- kosmetyczny – wywołany działaniem różów i pudrów zamykających ujścia gruczołów łojowych i potowych
- niemowlęcy – związany ze stosowaniem środków do pielęgnacji skóry.
DIAGNOSTYKA TRĄDZIKU POSPOLITEGO
Chorobę rozpoznaje się na podstawie:
- wywiadu lekarskiego
- analizy stwierdzonych objawów klinicznych
- wnikliwego badania lekarskiego.
LECZENIE TRĄDZIKU POSPOLITEGO
Leczenie trądziku powinno odbywać się pod nadzorem lekarza i uwzględniać stadium trądziku i stopień jego ciężkości.
Może być to leczenie:
1. miejscowe (trądzik zaskórnikowy, trądzik grudkowo-krostkowy)
2. doustne (trądzik guzowaty, ciężkie postaci trądziku grudkowo-krostkowego)
3. operacyjne – polegające na nacinaniu ropni i starannym wycinaniu zmian skórnych
4. zabiegi korekcyjne – w przypadku bliznowacenia.
PORADY LEKARZA
✓ NALEŻY:
- odpowiednio pielęgnować skórę
- często myć włosy
- uwzględnić rodzaj zmian trądzikowych przy wyborze preparatu
- stosować antybakteryjne preparaty myjące, roztwory spirytusowe
- oczyszczać mechanicznie skórę w gabinetach kosmetycznych
- stosować naświetlania słoneczne
- stosować maseczki z borowiny, gliny lub owsianki, które usuwają nadmiar tłuszczu.
✓ NIE NALEŻY:
- narażać się na sytuacje stresujące
- wyciskać zaskórników, co prowadzi do roznoszenia bakterii i powstawania blizn
- spożywać pokarmów tłustych
- stosować agresywnych środków wysuszających i drażniących skórę, gdyż mogą one nasilać łojotok, który jest często podłożem rozwoju trądziku
- używać kremów natłuszczających i balsamów
- pozwolić, aby włosy opadały na czoło i twarz.
