Hemoroidy, tzw. guzki krwawnicze, są to powiększone, często bolesne, żylaki w odbycie lub dolnej części odbytnicy. Mają postać małych, miękkich guzków o czerwonofioletowej barwie.
Hemoroidy dzieli się na wewnętrzne i zewnętrzne.
Wewnętrzne żylaki zazwyczaj są niewidoczne, niebolesne i łatwiej krwawią, zewnętrzne natomiast są widoczne, bardziej bolesne, mogą wystawać na zewnątrz odbytu i być wyczuwalne. Hemoroidy są bardzo powszechnym problemem medycznym, jednak często nieuzasadniony wstyd powoduje, że pacjent późno udaje się po poradę lekarza.
OBJAWY HEMOROIDÓW
- krwawienie w czasie oddawania stolca; krwawienie zazwyczaj nie trwa długo i pojawia się w małej ilości; krew jest łatwa do zauważenia na papierze toaletowym i bieliźnie
- ból, głównie w trakcie oddawania stolca i siedzenia
- wyczuwalne guzki w okolicy odbytu
- swędzenie w okolicy odbytu
- uczucie ucisku, pieczenia i bólu odbytnicy
- w hemoroidach mogą powstawać zakrzepy krwi i powodować większą bolesność.
PRZYCZYNY HEMOROIDÓW
Czynniki sprzyjające powstawaniu żylaków:
- wrodzone predyspozycje związane z wiotkością ścian naczyń żylnych
- zaparcia (zwłaszcza długotrwałe)
- zwiększony ucisk na jamę brzuszną i w okresie ciąży lub przy nadwadze
- długotrwała biegunka
- zła dieta
- otyłość
- choroby wątroby
- rak odbytnicy
- nadciśnienie tętnicze
- długotrwałe stosowanie środków przeczyszczających
- siedzący tryb życia i pracy, lub praca wymagająca znacznego wysiłku mięśni.
DIAGNOSTYKA HEMOROIDÓW
- do rozpoznania zazwyczaj wystarcza rozmowa z pacjentem i dokładne badanie (zwłaszcza badanie palcem przez odbyt, czyli badanie per rectum)
- rektoskopia (nie zawsze jest konieczna) – badanie polega na wprowadzeniu do odbytu wąskiego endoskopu w celu obejrzenia odbytu i dolnej części odbytnicy. Badanie to może wykluczyć obecność nowotworu.
LECZENIE HEMOROIDÓW
Leczenie niefarmakologiczne:
- odpoczynek w pozycji leżącej
- unikanie w czasie kąpieli kontaktu okolicy odbytu z detergentami, np. mydłem
- w celu złagodzenia bólu zaleca się zażywanie ciepłej kąpieli w wannie lub przynajmniej w misce przez około 10-15 minut 2-4 razy dziennie (tzw. ciepłe nasiadówki)
- można stosować zimne okłady, np. z kostek lodu
- czasami zaleca się częstsze stanie zamiast siedzenia lub siedzenie na dmuchanej dętce
- jeśli żylaki wystają przez odbyt, a pacjent sam nie może wprowadzić ich z powrotem, lekarz może spróbować zrobić to za niego.
Leczenie farmakologiczne
- polega na stosowaniu maści przeciwzapalnych, jednak czasami mogą one spowodować dłuższe leczenie hemoroidów.
Leczenie chirurgiczne:
- jeśli w żylaku powstał skrzep, to lekarz znieczula go i przez małe nacięcie usuwa skrzep; ten zabieg przynosi zazwyczaj ogromną ulgę w bólu
- może przebiegać poprzez wstrzykiwanie do żylaków specjalnego środka, powodującego ich skurczenie
- w niektórych przypadkach stosuje się podwiązanie żylaka specjalną opaską, aby odciąć dopływ krwi i spowodować jego obumarcie
- krioterapia, czyli zamrażanie żylaków
- laseroterapia, laserowe usuwanie żylaków
- wycięcie hemoroidów w czasie operacji.
PORADY LEKARZA
✓ NALEŻY:
- unormować wypróżnienia, dbając o regularne i luźne stolce
- przyjmować przynajmniej 2-3 litry płynów dziennie
- prowadzić aktywny tryb życia, wykonywać ćwiczenia fizyczne, wzmacniające mięśnie brzucha
- unikać potraw pikantnych, kawy oraz herbaty
- zwracać szczególną uwagę na przestrzeganie zasad higieny osobistej
- przejść na dietę bogatą w błonnik, gdyż rozmiękcza on stolec.
✓ NIE NALEŻY:
- zwlekać z udaniem się do lekarza
- stosować środków przeczyszczających
- długo stać lub siedzieć, dobrze jest często zmieniać pozycję
- podnosić ciężkich przedmiotów
- silnie przeć w czasie wypróżniania
- zapominać o podmyciu okolic odbytu ciepłą wodą z mydłem i wytarciu ich bawełnianą ściereczką
- stosować miejscowych środków znieczulających (zarówno w tabletkach J jak i balsamach), gdyż mogą one powodować uczulenia
- nosić dużych ciężarów
- prowadzić siedzącego trybu życia
- przebywać zbyt długo w ciepłych miejscach (np. gorące kąpiele w wannie)
- nosić obcisłej odzieży.
