Nykturia jest to objaw, który polega na potrzebie oddawania moczu w nocy więcej niż jeden raz. Dla osób, u których występuje, jest to bardzo problematyczne, ponieważ wstawanie w nocy do toalety nawet kilka razy powoduje rozbicie i złe samopoczucie następnego dnia. Powodów nykturii jest wiele i zwykle są manifestacją toczącego się już stanu chorobowego. Dlatego jeżeli zauważymy u siebie podobne zjawisko, należy koniecznie skonsultować się z lekarzem.
Skąd się bierze nykturia?
Fizjologicznie podczas nocnego odpoczynku objętość moczu wytwarzanego przez nerki jest mniejsza i jest on bardziej zagęszczony, przez co zwykle udaje się przespać około 6 godzin bez konieczności korzystania z toalety. Potrzeba oddania moczu w nocy może być też spowodowana spożyciem przed snem zbyt dużej ilości napojów, alkoholu, kawy, czy zażyciem środków lub moczopędnych naparów z ziół. Jeżeli wyeliminujemy takie zachowania, a problemy nadal się utrzymują, można podejrzewać dolegliwości organiczne. Wyróżnić należy następujące choroby:
Cukrzyca, czyli choroba przewlekła związana z nieprawidłową gospodarką węglowodanową i wydzielaniem insuliny. Jednym z pierwszych objawów cukrzycy jest częstomocz – zarówno w dzień, jak i w nocy. Poza tym nadmiernym mikcjom towarzyszy wygórowane pragnienie. Częstomocz spowodowany jest postępującym uszkodzeniem nerek, które następuje pod wpływem utrzymującego się wysokiego stężenia glukozy we krwi. Dolegliwość ta może zniknąć, kiedy wdroży się odpowiednie leczenie np. doustne leki hipoglikemizujące lub wstrzykiwana podskórnie insulina.
Niewydolność serca to stan, w którym serce ma problem z wypompowywaniem krwi na obwód do innych narządów. Konsekwencją tego jest niedostateczne natlenienie narządów albo zaleganie w nich krwi. Tutaj w przypadku zalegania krwi w obrębie nerek nasilone będą procesy filtracji, co sprzyjać będzie nadmiernej produkcji moczu. Oprócz tego zauważalne będą: zmniejszenie tolerancji wysiłku fizycznego, duszność, obrzęki wokół kostek. Podstawą leczenia są trzy grupy leków: inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI), beta-blokery i blokery receptora aldosteronowego.
Łagodny rozrost gruczołu krokowego
BPH, czyli benign prostatic hyperplasia, to choroba występująca u mężczyzn po 50. roku życia, związana z nadmiernym rozplemem komórek stercza. Towarzyszą temu charakterystyczne objawy związane z trudnością w oddawaniu moczu tzw. LUTS (lower urinary tract symptoms): problem z zapoczątkowaniem mikcji, duży wysiłek podczas oddawania moczu, kropelkowy strumień moczu, nagła potrzeba oddania moczu i uczucie niepełnego opróżnienia pęcherza po mikcji. Leczenie uzależnione jest od stopnia zaawansowania choroby. Na początku, przy nieznacznych dolegliwościach, może pomóc zmiana stylu życia oraz leki łagodzące objawy związane z przerostem prostaty np. Prostamol Uno. Natomiast gdy objawy są mocno uciążliwe, zaleca się farmakoterapię przy użyciu środków bezpośrednio zmniejszających wielkość stercza, np. finasteryd, oraz zmniejszające napięcie mięśni dróg moczowych np. doksazosyna. Dopiero przy braku efektywności leczenia wskazany jest zabieg chirurgiczny.