Przerost gruczołu krokowego (stercza, prostaty) najczęściej wiąże się z obecnością gruczolaka (łagodnego, niezłośliwego nowotworu prostaty). Powiększenie gruczołu krokowego prowadzi do uciśnięcia odcinka cewki moczowej przebiegającego przez stercz i utrudnienia oddawania moczu, a nawet dochodzi do całkowitego zatrzymania moczu.
Rozwój choroby jest bardzo powolny, ale nieleczona może prowadzić do powstawania zmian w górnych drogach moczowych, nerkach oraz do ich zakażenia.
Choroba rozwija się głównie u mężczyzn po 50 roku tycia. W Polsce schorzenie to dotyczy około 2 milionów mężczyzn.
OBJAWY PROSTATY
Objawy można podzielić na dwie grupy.
Podrażnienie pęcherza moczowego powoduje:
- częstomocz dzienny
- parcie na mocz
- niemożność powstrzymania mikcji (oddania moczu)
- ból
- uczucie zalegania moczu w pęcherzu.
Przeszkoda, jaką stanowi przerośnięty stercz, doprowadza do:
- długiego oczekiwania na rozpoczęcie mikcji
- oddawania moczu słabym, zwężonym, przerywanym strumieniem
- oddawania moczu na raty
- wykapywania moczu po zakończeniu jego oddawania
- zatrzymania moczu.
Innymi dolegliwościami prostaty mogą być:
- bóle okolicy krocza, dołu brzucha, spojenia łonowego, jąder
- zakażenie dróg moczowych
- kamica pęcherza moczowego
- upośledzenie czynności nerek (domieszka krwi w moczu)
- gorączka, osłabienie, bóle brzucha oraz lędźwi.
Pojawienie się krwi w moczu bezwzględnie wymaga wizyty u lekarza, gdyż jego przyczyną może być złośliwy nowotwór!
PRZYCZYNY PROSTATY
Łagodny przerost gruczołu krokowego jest w pewien sposób konsekwencją starzenia się organizmu mężczyzny przy zaburzeniach czynności hormonalnej jego jąder, gdyż tkanka stercza jest wrażliwa na hormony płciowe. Ponadto proces powiększania się stercza związany jest z:
- czynnikami genetycznymi
- dietą bogatą w produkty pochodzenia zwierzęcego.
Wszystkie te czynniki prowadzą do powiększenia objętości prostaty, poprzez zwiększenie ilości prawidłowych komórek gruczołowych i mięśniowych w jego obrębie.
DIAGNOSTYKA PROSTATY
W celu wykrycia łagodnego przerostu gruczołu krokowego przeprowadza się:
- wywiad lekarski nastawiony na uzyskanie informacji o mikcjach
- badanie palcem przez odbytnicę, ponieważ w ten sposób można wykryć powiększony stercz oraz inne nieprawidłowości jego budowy
- oznaczanie PSA, czyli antygenu swoistego dla stercza
- inne badania uzupełniające (badania laboratoryjne): moczu, wskaźników wydolności nerek, USG układu moczowego, USG przezodbytnicze oraz czynnościowe badania urologiczne.
Takie badanie należy wykonywać raz w roku w ramach badań profilaktycznych. Umożliwia to wczesne wykrycie zmian i podjęcie działań interwencyjnych.
LECZENIE PROSTATY
Dobór metody leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby.
Leczenie prostaty może być:
• operacyjne – za tzw. złoty środek uważa się przezcewkową elektroresekcję gruczolaka, polegającą na wycięciu przerośniętych, zmienionych chorobowo tkanek stercza z dostępu przez cewkę moczową; do powikłań, które mogą wystąpić po operacji, należą: nietrzymanie moczu, zwężenie cewki moczowej oraz ewentualne zaburzenia mikcji (oddawania moczu), a także impotencja
• zabiegowe – obejmuje poszerzenie, za pomocą specjalnego balonu, odcinka cewki moczowej przebiegającego przez prostatę, stosowanie implantów cewkowych (zapobiegają one zwężeniom cewki i zaburzeniom mikcji); zastosowanie znajduje tu również energia ultradźwiękowa, laserowa i termoterapia; metody te są najskuteczniejsze w przypadku małych gruczolaków
• farmakologiczne – leki pochodzenia roślinnego oraz leki wpływające na przemianę hormonalną (antyestrogeny, antyandrogeny).
Po konsultacji z lekarzem można stosować:
- nasiona dyni (nie powodują działań niepożądanych)
- preparaty roślinne, których składnikami są nasiona palmy i liście osiki
- pyłek pszczeli.
PORADY LEKARZA
✓ NALEŻY:
- zwracać większą uwagę na zachowanie higieny osobistej
- raz w roku udać się na badania oceniające stan zdrowia, a zwłaszcza stan układu moczowego.
✓ NIE NALEŻY:
- narażać się na sytuacje stresujące dopuścić do przeziębienia krocza spożywać potraw smażonych i żywności nieorganicznej.
