Użądlenie prowadzi do szeregu zmian w organizmie, zależnych od działania substancji wprowadzanych przez żądlącego owada. U osób nadwrażliwych na jad owadów powstałe po użądleniu zmiany mogą mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

OBJAWY UŻĄDLEŃ

Najczęściej po użądleniu przez owada pojawia się reakcja miejscowa, która nie ma podłoża alergicznego. W miejscu użądlenia rozwija się niewielki obrzęk, skóra jest zaczerwieniona, a objawem towarzyszącym jest ból. Niekiedy może rozwinąć się reakcja miejscowa duża – obrzęk przekracza średnicę 10 cm i utrzymuje się dłużej niż 24 godziny.

W takim przypadku objawami towarzyszącymi mogą być:

U ludzi uczulonych najad owadów po użądleniu może rozwinąć się uogólniona reakcja anafilaktyczna, której objawami są:

  • pokrzywka lub obrzęk naczynioruchowy (obrzęk tkanek występujący w różnych częściach ciała, m.in. w górnych drogach oddechowych i w przewodzie pokarmowym) (90%), zaczerwienienie skóry (50%), świąd skóry
  • obrzęk górnych dróg oddechowych (50-60%), duszność, kaszel (50%)
  • nudności, wymioty, biegunka (30%)
  • spadek ciśnienia tętniczego i wstrząs (30%).

Objawy rozwijają się najczęściej w ciągu kilku sekund do kilku minut po użądleniu, im szybciej dochodzi do ich powstania, tym większe jest ryzyko poważnego zagrożenia dla chorego. Im szybciej dochodzi do ich powstania, tym większe jest ryzyko poważnego zagrożenia dla chorego.

Zgon u osoby dorosłej nieuczulonej na jad owadów może nastąpić po jednoczesnym użądleniu przez 200-1000 owadów, a uogólniona reakcja toksyczna po użądleniu przez około 50 owadów jednocześnie. Im szybciej dochodzi do ich powstania, tym większe jest ryzyko poważnego zagrożenia dla chorego.

PRZYCZYNY UŻĄDLEŃ

W Polsce owady wywołujące reakcje alergiczne należą do rzędu błonkoskrzydłych (Hymenoptera). W skład tego rzędu wchodzą następujące owady: pszczoła, osa, szerszeń, trzmiel. Większość owadów żądli w obronie własnej lub gniazda, poza osą, która może użądlić bez znanej człowiekowi przyczyny. Po użądleniu przez pszczołę, w miejscu użądlenia po-zostaje żądło, które nie może zostać usunięte przez samego owada, ponieważ ma on© specjalne haczyki kotwiczące je w skórze.

DIAGNOSTYKA UŻĄDLEŃ

Diagnostyka opiera się o: wywiad lekarski, analizę stwierdzonych objawów klinicznych, wnikliwe badanie lekarskie.

LECZENIE UŻĄDLEŃ

Zwykłe reakcje miejscowe występujące po użądleniu przez owady nie wymagają leczenia. W przypadku nasilonego obrzęku i bólu w miejscu użądlenia można zastosować zimne okłady oraz leki przeciwhistaminowe stosowane doustnie (cetyryzyna, loratadyna).

PORADY LEKARZA

NALEŻY:

  • stosować podstawowe zasady ochrony przed użądleniami
  • niezwłocznie wezwać pogotowie ratunkowe, jeśli po użądleniu przez owada rozwiną się objawy uogólnionej reakcji anafilaktycznej (nr tel.: 999 lub 112)
  • zasięgnąć porady lekarskiej w przypadku użądleń umiejscowionych w obrębie jamy ustnej lub gardła, gdyż w tych przypadkach może dojść do niewydolności oddechowej na skutek rozwijającego się obrzęku
  • zachować ostrożność podczas przebywania w miejscach, gdzie występuje znaczna liczba owadów.

NIE NALEŻY:

  • prowokować owadów
  • samodzielnie usuwać gniazd owadów
  • chodzić boso w miejscach występowania owadów
  • spożywać napojów z nieprzezroczystych butelek oraz z puszek

Osoby, u których w przeszłości wystąpiła reakcja anafilaktyczna po użądleniu przez owada, powinny mieć przy sobie zestaw leków, przede wszystkim ampułko-strzykawkę zawierającą adrenalinę, którą można podać sobie w razie potrzeby bez pomocy drugiej osoby.

Więcej z kategorii: Choroby skóry