Przepukliną nazywa się nieprawidłowe przemieszczenie się narządów, ich części lub tkanek poza jamę ciała, w której normalnie się znajdują.

Objawem tej dolegliwości jest miękka, często zanikająca pod wpływem ucisku, wypukłość w obrębie brzucha lub pachwiny. Częściej chorują na nią mężczyźni niż kobiety.

Istnieje wiele rodzajów przepuklin, najczęściej jednak dotyczą one jelita cienkiego:

Przepuklina brzuszna – występuje, gdy część jelita cienkiego przeciska się przez mięśnie ściany jamy brzusznej; wyróżnia się 3 rodzaje przepuklin jamy brzusznej:

  • przepuklina pachwinowa – występuje przede wszystkim u mężczyzn; objawia się wybrzuszeniem w okolicy pachwinowej
  • przepuklina udowa – powstaje w miejscu, gdzie tętnice, żyły i nerwy przechodzą z jamy brzusznej w kierunku uda; jest tam mała fizjologiczna przestrzeń, w którą czasami może wcisnąć się zawartość jamy brzusznej
  • przepuklina pępkowa – często pojawia się u noworodków w postaci uwypuklenia pępka lub jego okolicy, gdyż ściana jamy brzusznej nie jest u nich do końca rozwinięta; taka przepuklina zazwyczaj zamyka się do 2. roku życia, a jeśli tak się nie stanie, należy przeprowadzić operację koło 4. roku życia; przepuklina pępkowa może pojawiać się także później, ponieważ w okolicach pępka ściana jamy brzusznej jest nieco słabsza

Przepuklina pooperacyjna – powstaje w miejscu blizny po operacji; pojawia się, ponieważ w miejscu przecięcia powłok brzusznych ściana jest słabsza i ma skłonności do rozchodzenia się.

OBJAWY PRZEPUKLINY

Objawy przepukliny dającej się odprowadzić:

  • miękkie uwypuklenie pojawiające się w okolicy pachwiny, pępka lub uda, może być bolesne przy podnoszeniu j się lub pochylaniu
  • wybrzuszenie jest większe w pozycji stojącej, podczas kaszlu lub kichania.

Nieleczona przepuklina może przekształcić się w przepuklinę uwięźniętą, stanowiącą groźne powikłanie.

Objawy przepukliny uwięźniętej:

  • ból
  • nudności i wymioty
  • wzdęcia, problemy z oddawaniem gazów i stolca
  • ogólne osłabienie.

Do lekarza należy udać się, gdy:

  • po raz pierwszy pojawią się objawy przepukliny
  • przepuklina dotychczas niebolesna zaczyna. boleć i nie daje się odprowadzać; istnieje wtedy prawdopodobieństwo, że przepuklina uwięzła, co może skończyć się martwicą części jelita.

PRZYCZYNY PRZEPUKLINY

Przepuklina może być wrodzona, np. przepuklina pępkowa. Przepukliny powstają w miejscach tzw. zmniejszonego oporu, czyli tam, gdzie ściana jamy brzusznej jest słabsza. Do jej powstania mogą doprowadzić wszystkie stany wywołujące w jamie brzusznej zwiększone ciśnienie.

Główne przyczyny przepukliny:

Istnieje także pewna skłonność rodzinna do występowania przepukliny.

DIAGNOSTYKA PRZEPUKLINY

  • zazwyczaj do postawienia diagnozy wystarcza dokładne badanie lekarskie
  • gdy przepuklina nie jest dokładnie widoczna, lekarz każę pacjentowi zakaszleć
  • lekarz dokładnie poszukuje miejsca w jamie brzusznej, przez które na zewnątrz wydostała się zawartość przepukliny (wrota przepukliny).

LECZENIE PRZEPUKLINY

Jedyną metodą leczenia przepukliny jest operacja. Rzadko istnieją odstępstwa od tej reguły, gdyż wciśnięte przepukliny zwykle ponownie się uwypuklają. Jeśli operacja musi być odroczona lub gdy nie jest możliwa, można wówczas zastosować specjalne pasy przytrzymującej przepuklinę. Gdy przepuklina jest uwięźnięta, to jeszcze przed zabiegiem podejmuje się próbę jej odprowadzenia przez podanie leków relaksujących mięśnie.

Leczenie operacyjne:

  • chirurg w czasie zabiegu odprowadza całą zawartość przepukliny do właściwej lokalizacji
  • miejsce, przez które zawartość przepukliny wydostała się, zostaje zaszyte
  • istnieje też możliwość wzmocnienia miejsca wydostania się przepukliny za pomocą specjalnej siatki
  • zabieg odbywa się w znieczuleni miejscowym (pacjent jest przytomny w czasie zabiegu, lecz nic nie czuje).

Leczenie przepuklin uwięźniętych jest konieczne, gdyż grożą one powstaniem martwicy i zakażeniem. Należy unikać czynności mogących powiększyć przepuklinę (dźwiganie ciężkich przedmiotów, kaszel).