Rak jądra jest to grupa złośliwych nowotworów jąder. Stanowią około 1% nowotworów złośliwych u mężczyzn; z tego 75% to tzw. nienasieniaki. powstające u chłopców, natomiast 25% – nasieniaki dotykające mężczyzn dojrzałych.
Jądra są częścią męskiego układu rozrodczego. Gruczoły te produkują męski hormon – testosteron oraz plemniki. Zawieszone są w mosznie, worku skórno-mięśniowym, poniżej pachwin i członka.
OBJAWY RAKA JĄDRA
Dolegliwości związane z rozwojem raka jądra nie są charakterystyczne, często mogą być dyskretne przez długi czas bądź naśladować proces zapalny.
Należą do nich:
- obrzęk, opuchlizna, zgrubienie, powiększenie jednego jądra (niebolesne)
- powstanie na jądrze wyczuwalnego ręką guzka
- tępy ból jądra promieniujący do pachwiny i podbrzusza
- uczucie ciężkości w mosznie
W zaawansowanych stadiach objawy ogólne choroby nowotworowej – utrata masy ciała, brak apetytu, nudności, kaszel, duszność, krwioplucie (przerzuty w płucach).
PRZYCZYNY RAKA JĄDRA
Tak jak ma to miejsce w większości chorób nowotworowych, przyczyny raka jądra nie są w pełni znane. Do rozwoju raka jądra prowadzić mogą wady rozwojowe, tak jak dzieje się to w przypadku nasieniaków.
Istnieją ponadto dwie grupy mężczyzn, u których częściej może rozwinąć się ten nowotwór (grupy ryzyka):
1. „posiadacze” tzw. jądra wędrującego, czyli takiego, które znajduje się na przemian w mosznie (miejscu prawidłowym) i w jamie brzusznej
2. osoby, u których jądro zstąpiło do moszny po 6 roku życia (wnętrostwo).
Wiąże się to z faktem, że w mosznie panuje optymalna dla jąder temperatura umożliwiająca podjęcie przez nie prawidłowej czynności, którą zaburza przebywanie w jamie brzusznej. Ponadto usposabia to również do powstania nowotworu w komórkach, na które działa zbyt wysoka temperatura.
Rak jąder jest jedną z najłatwiej uleczalnych form raka – wykryty odpowiednio wcześnie jest uleczalny w 1OO%
DIAGNOSTYKA
Pierwszoplanowe znaczenie dla wysunięcia podejrzenia raka jądra ma starannie zebrany wywiad oraz badanie wykonane przez lekarza.
Podstawowym badaniem obrazowym jest:
- USG jąder, które umożliwia rozpoznanie nowotworu i różnicowanie z innymi chorobami jąder
- USG brzucha
- zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej
- tomografia komputerowa
- badanie markerów nowotworowych.
- o ostatecznym rozpoznaniu decyduje badanie mikroskopowe guza usuniętego podczas operacji.
LECZENIE RAKA JĄDRA
Leczenie rozpoczyna się zawsze od wycięcia chorego jądra z cięcia przez pachwinę. Dalsze postępowanie uzależnione jest od typu raka i stopnia jego zaawansowania.
Należy do niego:
- wielolekowa chemioterapia
- radioterapia – w przypadku nasieniaków
- rozszerzenie zabiegu operacyjnego o węzły chłonne w jamie brzusznej – w przypadku nienasieniaków.
PORADY LEKARZA
✓ NALEŻY:
- znać wielkość i wygląd swoich jąder tak, aby wykryć jakiekolwiek zmiany!
- wykonywać comiesięczne samodzielne badania; najlepiej wykonywać je po ciepłej kąpieli lub prysznicu, wtedy gdy moszna jest rozluźniona; każde jądro powinno być dokładnie zbadane przez „rolowanie” go między dłońmi i palcami w celu wykrycia guzków
- skontaktować się z urologiem w każdym przypadku pojawienia się nieprawidłowości jądra lub jąder.
