Zwyrodnienie stawu kolanowego jest wynikiem stopniowej degeneracji chrząstki, która odpowiada za amortyzację w trakcie ruchu. Jej uszkodzenie bądź zanik jest następstwem wieku, ale także urazów czy po prostu siedzącego trybu życia, nadwagi i braku aktywności fizycznej. Właśnie dlatego choroby zwyrodnieniowe stawów są coraz częściej zaliczane do schorzeń cywilizacyjnych.
Zwyrodnienie stawu kolanowego – jak do niego dochodzi?
Za zmiany zwyrodnieniowe w okolicy stawu kolanowego odpowiada stopniowa degeneracja chrząstki, która może trwać wiele lat. Zwykle objawy bólowe świadczą już o znacznym zaawansowaniu choroby, określanej w medycynie gonartrozą. Zwyrodnienie stawu kolanowego może mieć wiele przyczyn. Chrząstka i maź stawowa uszkadzają się z wiekiem, szczególnie że żyjemy dłużej i dłużej utrzymujemy aktywny tryb życia.
Coraz częściej jednak choroba dotyka również młode osoby, które są w sile wieku, ale nie dbały o utrzymanie sprawnego aparatu ruchu. Degeneracji chrząstki sprzyja nadwaga, siedzący tryb życia i brak ruchu. Powierzchnie kości, pozbawione mazi stawowej, zaczynają się ścierać, co manifestuje się bólem, który potrafi utrudnić normalne funkcjonowanie. W zaawansowanych przypadkach konieczna może okazać się interwencja chirurgiczna, dlatego już pierwsze niepokojące objawy powinny wzbudzić naszą czujność. Postępujące uszkodzenie chrząstki można zatrzymać, a objawy zniwelować.
Mówi się, że gonartroza to choroba, która rozwija się w ukryciu, ponieważ przez wiele lat może nie dać żadnych symptomów. Jednak naszą uwagę powinny wzbudzić wszelkie zaburzenia osi kończyn, tzw. szpotawość lub charakterystyczne trzeszczenie kolan przy zgięciu, np. w trakcie wykonywania przysiadu. Dopiero w kolejnym etapie odczuwany jest ból, a stopniowemu uszkodzeniu ulegają również więzadła, łąkotka kolanowa i inne struktury stawu.
Leczenie gonartrozy
Podstawą terapii w przypadku postępującego zwyrodnienia stawu kolanowego jest odpowiednio dobrana rehabilitacja, czyli leczenie ruchem, poprzedzona specjalistyczną konsultacją u ortopedy, który określi stopień zaawansowania zmian. Badaniem diagnostycznym jest w tym przypadku RTG stawu. Rozległe uszkodzenia wymagają już interwencji chirurgicznej i endoprotezy. Jeśli degeneracja nie jest w stanie zaawansowanym, należy zadbać, aby choroba nie postępowała. Niestety gonartrozy nie da się wyleczyć, ale w doraźnym niwelowaniu bólu skuteczne są leki przeciwbólowe dostępne bez recepty z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne) w postaci tabletek, maści czy plastrów. Przed ich zażyciem koniecznie należy zapoznać się z dołączoną do opakowania ulotką i zasadami dawkowania.
Równie ważne jest odciążenie uszkodzonej kończyny połączone z rehabilitacją i odpowiednio dobranymi zabiegami. W przebiegu terapii dobrze sprawdza się magnetoterapia, krioterapia czy laseroterapia. Ulgę przynoszą ultradźwięki i fala uderzeniowa. Odciążyć kolano można również z pomocą tzw. plastrowania (kinesiotaping). Efektem dobrze prowadzonego leczenia jest zwiększenie ruchomości stawu i zniwelowanie dolegliwości bólowych.
