Wiele kobiet opowiada po okresie ciąży, że był to dla nich najpiękniejszy etap życia. Troszczenie się o samą siebie i budzące się życie jest miłe i przyjemne. Kobiety ciężarne mogą zwykle niemal aż do rozwiązania wykonywać swoje zwykle czynności. Dla ochrony siebie i dziecka konieczne jest jednak zachowanie pewnych środków ostrożności.
Przestrzeganie terminów badań
Po stwierdzeniu ciąży przyszła matka otrzymuje tak zwaną kartę ciąży, w której zapisane są wszystkie ważne dane lekarskie. Kobieta ciężarna powinna mieć ją zawsze przy sobie, by w nagłym wypadku lekarze mogli się szybko zorientować co do jej stanu.
Kobieta ciężarna badana jest zazwyczaj co cztery tygodnie przez swojego lekarza ginekologa. Badania profilaktyczne są ważne dla zdrowia matki i dziecka. Badania kontrolne obejmują także badania krwi, moczu oraz USG, dostarczające ważnych wskazówek na temat prawidłowego rozwoju dziecka i informacji, jak matka może się strzec przed infekcjami zagrażającymi nienarodzonemu dziecku.
Odżywianie się w sposób podwójnie zdrowy
Zalecenie spożywania podczas ciąży podwójnych ilości pokarmów jest przesadzone. Kobieta ciężarna potrzebuje tylko nieznacznie więcej kalorii niż wcześniej. Normalnie kobieta w ciąży przybiera na wadze przeciętnie 1,5 kilograma na miesiąc. Do końca ciąży przyrost na wadze wynosi przeważnie od 8 do 12,5 kilogramów.
Ponieważ dziecko czerpie substancje odżywcze z krwi matki, ważne jest, by matka dostarczała organizmowi wystarczającej ilości węglowodanów, białka, substancji mineralnych i witamin. Rozsądna dieta obejmująca produkty pełnoziarniste (witamina B, magnez i błonnik), chude mięso (żelazo), ryby morskie (jod), mleko i przetwory mleczne (wapń, białko), ziemniaki (kwas foliowy), dużą ilość owoców (witamina C) i warzywa (karoten), dostarcza wszystkiego, czego potrzebują matka i dziecko. Unikać należy artykułów żywnościowych zawierających szkodliwe substancje, przede wszystkim wątroby i wątrobianki, z powodu zawartych w nich pozostałości metali ciężkich i lekarstw oraz zbyt wysokiej ilości witaminy A. Nadmiar witaminy A może szkodzić płodowi i prowadzić do poronienia.
Korzystne jest częste spożywanie niewielkich posiłków: pomagają one nie tylko przy mdłościach i zgadze, lecz także zapobiegają spadkowi poziomu cukru we krwi.
Podróżowanie w ciąży
Przyszła matka może oczywiście jeździć samochodem, powinna jednak wziąć pod uwagę kilka spraw: wielogodzinne podróże – często podczas letniego upału – lub korki uliczne są nie tylko nieprzyjemne, ale mogą także do tego stopnia stresować kobietę ciężarną, że ich następstwem może być lekkie kurczenie się macicy.
Kobiety ciężarne także mają obowiązek zapinania pasów w samochodzie. Pas powinien obejmować kobietę „pod brzuchem” (a więc mniej więcej na wysokości łona), by dziecko nie zostało uduszone w przypadku zderzenia.
Najlepszym okresem na podróże jest czas między 13. (mdłości) a 30. (gdy ciąża jeszcze nie jest bardzo uciążliwa) tygodniem. Nie zaleca się podróży do krajów tropikalnych. W wielu regionach istnieje pewne ryzyko zakażenia się chorobami tropikalnymi, pomoc lekarska jest często niewystarczająca; wiele kobiet źle znosi zmianę klimatu.
Czerpanie przyjemności z seksu
Jeśli partner jest zdrowy i kobieta ciężarna nie ma krwawień lub przedwczesnych skurczów porodowych, to oboje mogą czerpać radość ze zbliżeń seksualnych, tak jak wcześniej – jest to w przypadku bezproblemowej ciąży możliwe niemal aż do rozwiązania. Wiele kobiet podczas ciąży szczególnie mocno odczuwa swoją seksualność: dzięki ciąży znajdują potwierdzenie swojej kobiecości i są wolne od paraliżujących myśli o antykoncepcji lub – przeciwnie – od uciążliwej myśli o chęci zajścia w ciążę.
Rozsądne uprawianie sportu
Kto lubi ruch, nie musi z niego rezygnować podczas ciąży. To dobrze, albowiem gimnastyka, pływanie, jazda na rowerze i szybki spacer pobudzają krążenie i wzmacniają mięśnie, a dziecko może się podczas ruchu matki lekko kołysać. Niewskazane są jednak wszelkie rodzaje sportu, które niosą z sobą niebezpieczeństwo przewrócenia się (jazda konna, narty, bieganie, tenis), oraz sport wyczynowy. Poza tym przyszła matka nie powinna także nigdy przemęczać się aż do ostatniego tchu. Niewskazany jest także trening mięśni brzucha, który prowadzi do naciągnięcia mięśni, i po porodzie mimo treningu nie jest możliwe osiągnięcie wcześniejszego napięcia mięśni.
Pielęgnowanie życia duchowego
Dziecko w łonie matki bardzo odczuwa jej nastroje – słyszy głos, bicie serca, odgłosy dochodzące z jelit, ruchy matki. Jeśli matka jest nerwowa, rozgniewana lub zdeprymowana, znajduje to także odbicie w zmianach organicznych. Hormon stresu adrenalina przenika przez łożysko do krwi dziecka i może przyspieszyć bicie jego serca i spowodować napięcie mięśni. Przyszła matka nie musi jednak mieć wyrzutów sumienia, gdy przez pewien czas jest smutna lub załamana lub jeśli mając bardzo żywy temperament, łatwo się denerwuje. Gdy dziecko odczuwa zmiany nastrojów, to wiele się uczy na przyszłość. Wielu fachowców jest zdania, że negatywne uczucia nie szkodzą dziecku w łonie matki, jeśli ogólny nastrój jest optymistyczny i stabilny.
Ostrożnie z lekarstwami i używkami!
Od początku drugiego miesiąca ciąży przyszła matka nie powinna na własną rękę zażywać żadnych lekarstw. Nawet przy niewielkich dolegliwościach, jak ból głowy, przeziębienia, czy problemy z bezsennością w żadnym wypadku nie wolno bez konsultacji z lekarzem sięgać po dawniej używane i sprawdzone lekarstwa. Nawet tabletki na przeczyszczenie nie są całkiem nieszkodliwe, ponieważ w pewnych okolicznościach mogą wywołać skurcze przedporodowe. Także nie przepisane przez lekarza preparaty witaminowe należy raczej zostawić w szafie. Są jednak lekarstwa, które bez obaw można zażywać, jeśli przepisze je lekarz.
Jeszcze bardziej od lekarstw może dziecku szkodzić alkohol. W pierwszych 16 tygodniach ciąży wątroba dziecka nie potrafi jeszcze rozkładać alkoholu. Jeśli przyszła matka piła alkohol, to dziecko poprzez wspólne krążenie otrzymuje tę samą co matka dawkę promili. Podczas ciąży najlepiej jest całkowicie zrezygnować z picia alkoholu, może on bowiem powodować trwałe uszkodzenie płodu. Także palenie papierosów jest szkodliwe dla matki i dziecka. Istnieją liczne kuracje odwykowe, podczas których nie trzeba zażywać żadnych leków zastępczych, np. akupunktura, trening autogenny oraz inne metody.
