Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc to choroba, na którą składają się: przewlekłe zapalenie oskrzeli oraz rozedma płuc. Są to choroby, które najczęściej występują jednocześnie.

Przez przewlekłe zapalenie oskrzeli rozumie się utrzymywanie się kaszlu przez 3 miesiące w roku, w ciągu 2 kolejnych lat. Rozedma płuc to stan, w którym dochodzi do poszerzenia pęcherzyków płucnych, utraty elastyczności ich ściany oraz jej pękania. POChP charakteryzuje się tym, że zwężenie oskrzeli (czyli obturacja) jest tylko częściowo odwracalne. Jest ponadto chorobą stale postępującą. Ryzyko zachorowania na POChP wzrasta znacznie po 40 roku życia. Rozwój POChP jest ściśle związany z długoletnim paleniem papierosów.

OBJAWY POChP

  • produktywny kaszel z patologiczną wydzieliną oskrzelową, który wyprzedza pojawienie się duszności (około kilka lat), kaszel jest silny po przebudzeniu, jeśli chory rano intensywnie oczyści drogi oddechowe z zalegającej wydzieliny, to czuje się znacznie lepiej w godzinach popołudniowych i wieczornych
  • duszność, która początkowo występuje tylko podczas wysiłku, z czasem pojawia się także w spoczynku.

Choroba rozwija się powoli przez wiele lat. Osoby palące papierosy traktują kaszel jako coś normalnego i nie zgłaszają się do lekarza. Dopiero gdy pojawi się u nich duszność, szukają pomocy medycznej. POChP przebiega z okresami zaostrzeń.

Do objawów podstawowych dołączają:

  • nasilenie kaszlu i duszności
  • zmiana koloru plwociny
  • wzrost temperatury ciała
  • bezsenność/nadmierna senność
  • depresja
  • zmęczenie.

PRZYCZYNY POChP

Do czynników ryzyka zalicza się narażanie drzewa oskrzelowego na:

  • dym tytoniowy, także w przypadku biernego palenia
  • zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego
  • pyły i substancje chemiczne w miejscu pracy
  • czynniki infekcyjne (bakterie, wirusy).

POChP częściej występuje u mężczyzn. W wyniku zmian, jakie zachodzą w płucach, dochodzi do oddziaływania na serce i wielkie naczynia, co z czasem powoduje rozwój niewydolności układu krążenia pod postacią tzw. serca płucnego (choroba serca jest wtórna w stosunku do choroby płuc). POChP w zaawansowanym stadium może być przyczyną zgonu, szczególnie w okresie zaostrzeń.

DIAGNOSTYKA POChP

  • opis dolegliwości przez pacjenta
  • badanie lekarskie, które ujawnia szereg zmian wskazujących na zwiększony wysiłek oddechowy, np. używanie dodatkowych mięśni oddechowych, oddychanie przez zasznurowane usta, wdechowe ustawienie klatki piersiowej (czyli takie, gdy jest ona w największym rozprężeniu)
  • spirometrię ukazującą częściowo odwracalne zwężenie (obturację) oskrzeli, stosowaną również do badań przesiewowych u osób palących
  • gazometrię ukazującą, w jakim stopniu układ oddechowy spełnia swoją funkcję, czy jest zdolny zapewnić odpowiednie stężenie tlenu we krwi (wraz z rozwojem choroby spada stężenie tlenu, a wzrasta dwutlenku węgla)
  • badanie mikrobiologiczne plwociny, które pozwala ustalić czynnik sprawczy ostrego zakażenia oskrzeli.

LECZENIE POChP

Leczeniem POChP zajmuje się lekarz pulmonolog. Stosuje się leki rozszerzające oskrzela i zmniejszające stan zapalny. Z czasem u części chorych konieczne jest leczenie tlenem, dzięki małym butlom tlenowym umieszczonym na kółkach możliwe do przeprowadzenia w domu chorego. W przypadku zaostrzeń podaje się leki szybko działające, w ciężkim nasileniu konieczna jest hospitalizacja. W zaawansowanej POChP z wieloma pęcherzami rozedmowymi można zastosować leczenie operacyjne, które polega na usunięciu pęcherzy rozedmowych, przez co pozostająca tkanka płucna ma więcej miejsca, aby się rozprężyć. Ważne miejsce zajmuje także rehabilitacja oddechowa.

Należy zdawać sobie sprawę, że nieleczone lub zbyt późno leczone POChP prowadzi do kalectwa na skutek duszności, która uniemożliwia poruszanie się.

Z czasem duszność pojawia się także w spoczynku, podczas mówienia. Szybkie rozpoznanie POChP oraz zastosowanie się do zaleceń lekarskich pozwala spowolnić zmiany zachodzące w płucach oraz zachować aktywność.

PORADY LEKARZA

 NALEŻY:

  • udać się do lekarza przy pierwszych oznakach infekcji
  • zastosować się do rad lekarza
  • dowiedzieć się jak najwięcej o chorobie, gdyż POChP jako choroba przewlekła będzie towarzyszyć do końca życia
  • starać się po przebudzeniu intensywnie kaszleć i odpluwać wydzielinę z oskrzeli
  • oklepywać plecy
  • chodzić na spacery; ruch powinien być systematyczny, częsty, ale mniej intensywny.

 NIE NALEŻY:

  • bagatelizować objawów
  • palić papierosów
  • zapominać o ćwiczeniach oddechowych
Więcej z kategorii: Choroby układu oddechowego