Atopowe zapalenie skóry (AZS) to choroba przewlekła, która dotyka 12-24% populacji Europy. Należy ona do chorób alergicznych i rozpoczyna się najczęściej w okresie dziecięcym. Jej przebieg jest długoletni z okresami zaostrzeń i remisji. Etiologia choroby nie jest do końca poznana, choć już wiadomo, że wynika z upośledzenia odpowiedzi immunologicznej, które nadmiernie reaguje na powszechnie występujące w otoczeniu alergeny oraz wadliwej budowy naskórka.
Objawy atopowego zapalenia skóry
Pierwsze objawy AZS mogą pojawić się już w pierwszych miesiącach życia, jednak w większości przypadków choroba ujawnia się przed ukończeniem 5. roku życia. W 60-70% przypadkach występuje u osób z dodatnim wywiadem rodzinnym w tym kierunku. Charakterystycznym objawem tej dermatozy jest uporczywy świąd skóry, który szczególnie u dzieci może wywoływać rozdrażnienie i trudności z zasypianiem. Lokalizacja zmian jest zależna od wieku. U niemowląt do 2. roku życia objawy choroby to: strupy, grudki i zmiany wysiękowe zlokalizowane na twarzy skóry, głowie oraz kończynach. U dzieci do 11. roku życia najbardziej charakterystyczną lokalizacją są zgięcia stawów łokciowych i kolanowych, a także nadgarstki. U nastolatków oraz osób dorosłych zmiany mogą pojawiać się na każdej części ciała, jednak szczególnie często występują na rękach. Diagnostyka AZS z uwagi na różnorodność zmian jest trudna. Opracowane zostały specjalne kryteria Hannifina i Rajki, dzięki którym diagnozowanie choroby jest łatwiejsze. Rozpoznanie trzech głównych kryteriów oraz co najmniej trzech dodatkowych świadczy o wysokim prawdopodobieństwie występowania choroby. Dodatkowo towarzyszy jej podwyższony poziomu przeciwciał IgE.
Czy jest możliwe całkowite wyleczenie choroby?
Około 20-30% przypadków osób, które w dzieciństwie chorowały na atopowe zapalenie skóry, ma objawy także w dorosłości. U większości osób udaje się uzyskać długotrwałą remisję w dorosłości. Jednak u dużej grupy mimo braku charakterystycznych zmian skórnych skóra ma skłonności do przesuszeń i wymaga odpowiedniej pielęgnacji.
Leczenie AZS
Leczenie atopowego zapalenia skóry opiera się na łagodzeniu stanu zapalnego oraz zabezpieczeniu skóry przed czynnikami zewnętrznymi. Choroba ma podłoże alergiczne, stąd ważna jest eliminacja z otoczenia chorego czynników uczulających, które mogą być wykryte za pomocą testów płatkowych bądź laboratoryjnych. W przypadku pojawienia się ostrych zmian zapalnych stosuje się środki przeciwhistaminowe oraz glikokortykosteroidy. Obecnie na rynku są także dostępne leki immunosupresyjne, takie jak takrolimus czy pimekrolimus, które skutecznie łagodzą objawy choroby. W leczeniu AZS ważna jest prewencja i odpowiednia pielęgnacja, która obejmuje nawilżanie i natłuszczanie skóry specjalnie przeznaczonymi do tego preparatami mającymi za zadanie odbudować barierę naskórkową, złagodzić zmiany zapalne oraz zredukować świąd i zaczerwienienia. Regularnie stosowany krem na atopowe zapalenie skóry, taki jak np. Bepanthen Sensiderm Krem, znacząco wpływa na wydłużenie okresów remisji.
