Przejdź do treści

Czym jest układ immunologiczny? Jak go wzmacniać? Jakie są popularne choroby tego układu?

Czym jest układ immunologiczny

Układ immunologiczny (inaczej układ odpornościowy) to zespół narządów umożliwiających działanie mechanizmom odpornościowym, które chronią organizm przed wieloma atakującymi go z zewnątrz toksynami i drobnoustrojami. Do zadań układu immunologicznego należy także reagowanie na zagrożenia płynące z wewnątrz organizmu. Ten inteligentny układ ma zdolność zapamiętywania i oceny bodźców pod względem ich szkodliwości dla organizmu i adekwatnej do zagrożenia reakcji.

Głównymi organami układu są: węzły limfatyczne, grasica, szpik kostny i śledziona. Działanie układu odpornościowego i sposób wykrywania szkodliwych patogenów jest skomplikowane, więc pominiemy szczegóły. Pierwszą naturalną barierą ochronną przed czynnikami zewnętrznymi jest jego skóra i błony śluzowe. Ważny jest odczyn kwaśny i jego zdolności bakteriobójcze. Przed zarazkami chronią również wydzieliny takie jak mocz, ślina, łzy i śluz. Układ immunologiczny dba o bezpieczeństwo naszego organizmu. Po ukończeniu pierwszego roku życia każdy z nas zapracowuje sobie na zbudowanie odporności poprzez szczepienia i przebyte choroby.

Jak wzmacniać układ immunologiczny?

Układ odpornościowy broni nasz organizm przed czynnikami zewnętrznymi, drobnoustrojami, pasożytami i chorobami przez nie wywołanymi. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu, chroni przed chorobami nowotworowymi, infekcjami wiec odpowiada za dobrostan człowieka. Dziecko przychodzi na świat z niedojrzałym okładem immunologicznym funkcjonującym w około 30%. Reszta dojrzewa w kolejnych latach do ok. 12 roku życia.

Wpływ na prawidłowy rozwój mają predyspozycje genetyczne i uwarunkowania środowiskowe takie jak: karmienie piersią, zbilansowana dieta, rozsądna higiena, wystarczająca ilość snu i szczepienia ochronne. Negatywny wpływ na układ odpornościowy mają: nadmiar stresu i dym tytoniowy. Można powiedzieć, że odporność dojrzewa wraz z dzieckiem.

U dorosłych powyżej 20 roku życia działanie układu odpornościowego może zostać osłabione przez nadmierny stres, brak odpowiedniej ilości wypoczynku, siedzący tryb życia i złe nawyki żywieniowe. Znaczący wpływ na odporność mają witaminy (C, A, B, D, E,), składniki mineralne. Warto zadbać o dostarczenie organizmowi niezbędnych ilości kwasu foliowego, żelaza, cynku i selenu. Suplementy diety powinny być na bazie składników naturalnych bez zawartości szkodliwych składników po konsultacji z lekarzem. Zdrowy styl życia, codzienna aktywność fizyczna pobudza wytwarzanie komórek odpornościowych i znacząco wzmacnia układ immunologiczny.

Popularne choroby układu immunologicznego

Lekarz immunolog zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem pierwotnych i wtórnych zaburzeń odporności (zobacz: https://scanmed.pl/oferty/immunologia). Do jego zadań należy również profilaktyka zakażeń poprzez szczepienia ochronne. Przykładowymi chorobami diagnozowanymi przez immunologa są: toczeń, różyczka, mononukleoza, borelioza, choroba Hashimoto, łuszczyca, wirusowe zapalenie wątroby, reumatoidalne zapalenie stawów, toksoplazmoza. Europejskie Towarzystwo Niedoborów Odporności wizytę u immunologa zaleca w razie bardzo częstych zakażeń uszu lub dróg oddechowych, długiej mało skutecznej antybiotykoterapii, częstych zapaleń płuc, przewlekłych grzybic, ciężkich do opanowania zakażeń i wywiadów rodzinnych wskazujących na występowanie pierwotnych niedoborów odporności.