Elektroterapia nie może pochwalić się długą tradycją, tak jak liczne inne dziedziny fizykoterapii, jednak wiele osób uważa ją za gałąź medycyny przyszłości. Jak obecnie wiadomo, elektryczność odgrywa istotną rolę przy przekazywaniu informacji w organizmie ludziom. Sygnały elektryczne umożliwiają skomplikowane procesy myślowe, podobnie jak odczuwanie bólu i poruszanie mięśniami.

Zupełnie inną rolę odgrywa elektryczność w naszym codziennym życiu: każde urządzenie techniczne napędzane prądem elektrycznym, począwszy do odbiornika radiowego z budzikiem, a skończywszy na komputerach wielkiej mocy, wytwarza pole elektromagnetyczne. Nie jest jeszcze całkowicie i dokładnie wyjaśnione, w jaki sposób oddziałują na człowieka wpływy elektromagnetyczne ze środowiska, natomiast jest pewne, że one istnieją.

Już w XIX wieku podjęto pierwsze próby stosowania prądu elektrycznego do celów leczniczych. W XX wieku kontynuowano badania oddziaływania elektryczności na człowieka; opracowano nowe techniki diagnostyczne, umożliwiające pomiary procesów elektrycznych w organizmie, a także wiele metod elektroterapii.

Liczne próby wykazały, że ukierunkowane zastosowanie prądów elektrycznych może znacznie sprzyjać między innymi cofaniu się nowotworów złośliwych i przerzutów, wzmacnianiu układu immunologicznego, zmianie płynnych właściwości krwi, a także przyczyniać się do leczenia złamań i łagodzenia bólu.

Elektroterapia znajduje obecnie zastosowanie między innymi w:

  • dziedzinie leczenia zespołów bólowych,
  • przy zaburzeniach przepływu krwi,
  • schorzeniach narządów ruchu,
  • porażeniach i osłabieniu mięśni.

Terapia prądami impulsowymi

Terapia prądami impulsowymi

Terapia prądami impulsowymi stosowana jest głównie do leczenia zespołów bólowych, wzmagania przepływu krwi oraz wzmacniania mięśni.

Rozróżnia się metodę prądów impulsowych Träberta, nazywaną także masażem prądami impulsowymi, oraz zastosowanie prądów impulsowych do leczenia osłabionych mięśni, tak zwaną gimnastykę elektryczną.



Masaż prądami impulsowymi

Masaż prądami impulsowymi przeprowadza się przez kilka kolejnych dni, każdorazowo po 15 minut. W miejscach przyłożenia elektrod powinno być wyczuwalne lekkie, wibrujące uczucie szczypania, które jednakże nie może powodować skurczów mięśni.

Masaż stosuje się między innymi przy ostrych lub przewlekłych zespołach bólowych, zaburzeniach przepływu krwi, zwyrodnieniowych zmianach stawów, potłuczeniach, naciągnięciach i zesztywnieniach stawów. Masażu prądami impulsowymi nie wolno stosować między innymi u osób z rozrusznikiem serca i przy nadwrażliwości na prąd.

Elektrogimnastyka – gimnastyka elektryczna

Elektrogimnastyka polega na zastosowaniu prądów impulsowych do wzmocnienia osłabionych mięśni (na przykład nieaktywnych przez dłuższy czas). Podczas leczenia są one pobudzane do skurczów, a przez to „trenowane” przez rytmicznie rosnące i słabnące impulsy prądowe.

Tej formy elektroterapii nie wolno stosować przy zapaleniu mięśni oraz przy mięśniach, które przestały być kontrolowane przez układ nerwowy. Zasadniczo leczenie przebiega w 10-20 seansach trwających od 10 do 15 minut dziennie. Prowadzi je specjalnie przeszkolony lekarz; nie jest możliwa samodzielna terapia.

Kąpiele elektryczno-wodne

Kąpiele elektryczno-wodne polegają na zanurzaniu rąk i/lub nóg (kąpiele komorowe) lub całego ciała w wodzie. Na końcach wanny z tworzywa sztucznego oraz na obydwóch dłuższych ścianach umocowane są elektrody. W zależności od ich biegunów prąd może płynąć w kierunku poprzecznym, podłużnym lub po przekątnej. Kąpiele elektryczno-wodne stosuje się między innymi przy silnych zespołach bólowych kręgosłupa, schorzeniach obwodowego układu nerwowego, zaburzeniach tętniczego przepływu krwi oraz zaburzeniach neurowegetatywnych. Nie wolno stosować ich u osób z rozrusznikiem serca.

Przezskórna elektryczna stymulacja nerwów

Elektryczna stymulacja nerwów

Przezskórną elektryczną stymulację nerwów (TENS) stosuje się przy ostrych lub przewlekłych bólach, na przykład po operacjach, wypadkach lub przy schorzeniach reumatycznych.W tej metodzie wykorzystującej impulsy elektryczne elektrody umieszcza się bezpośrednio nad bolącym miejscem, na odpowiednim nerwie głównym lub w punkcie akupunkturowym. Przeprowadza się kilka stymulacji dziennie. Przezskórną stymulację nerwów można stosować również w domu za pomocą urządzeń na baterie. Osoby z rozrusznikiem serca nie powinny stosować tej metody.

Ten rodzaj terapii jest wykonywany przez specjalnie wyszkolonego terapeutę, który może również udzielić wskazówek co do jej stosowania.



Diatermia krótkofalowa

Diatermia krótkofalowa wykorzystuje fale elektryczne o wysokiej częstotliwości – podczas ich przepływu wytwarzane jest ciepło. W zależności od odległości pomiędzy elektrodami i skórą oraz od natężenia prądu pacjent odczuwa słabszy lub silniejszy efekt cieplny. Przy ostrych schorzeniach zalecane jest sześć do dwunastu zabiegów po 5 minut każdy. Przy chorobach przewlekłych diatermię krótkofalową można stosować do 20 minut dziennie, ale nie częściej niż trzy razy w tygodniu.

Ten rodzaj terapii stosuje się między innymi przy schorzeniach powodujących stany zapalne, napięciach mięśni, ogólnych zespołach bólowych lub jako rehabilitacja po urazach.

Diatermii krótkofalowej nie można stosować u niemowląt, osób z rozrusznikiem serca oraz gdy istnieje niebezpieczeństwo, że głębokie przegrzanie pogorszy istniejącą już chorobę. Terapię przeprowadza specjalnie przeszkolony fizykoterapeuta; nie jest możliwe samodzielne leczenie.

Terapia ultradźwiękowa

Terapia ultradźwiękowa

Podczas terapii ultradźwiękowej drgania przenoszone są na skórę i leżącą pod nią tkankę przez warstwę pośrednią (olej lub woda); odczuwa się wibracje i ciepło. Ten sposób leczenia przynosi podobne efekty jak masaż: działa odprężająco i rozluźniająco przede wszystkim na mięśnie.

Terapię ultradźwiękową stosuje się między innymi przy przewlekłych schorzeniach narządów ruchu oraz w rehabilitacji po urazach. Leczenie trwa kilka miesięcy i powinno być parokrotnie powtarzane w odstępach jednodniowych. Przeprowadza je specjalnie przeszkolony terapeuta; nie jest możliwe samodzielne leczenie.

Terapii ultradźwiękowej nie wolno stosować u niemowląt i osób z rozrusznikiem serca.

Polecane artykuły