Prostata (Przerost gruczołu krokowego)

Przerost gruczołu krokowego (stercza, prostaty) najczęściej wiąże się z obecnością gruczolaka (łagodnego, niezłośliwego nowotworu prostaty). Powiększenie gruczołu krokowego prowadzi do uciśnięcia odcinka cewki moczowej przebiegającego przez stercz i utrudnienia oddawania moczu, a nawet dochodzi do całkowitego zatrzymania moczu.

Rozwój choroby jest bardzo powolny, ale nieleczona może prowadzić do powstawania zmian w górnych drogach moczowych, nerkach oraz do ich zakażenia.

Choroba rozwija się głównie u mężczyzn po 50 roku tycia. W Polsce schorzenie to dotyczy około 2 milionów mężczyzn.

OBJAWY PROSTATY

Objawy można podzielić na dwie grupy.

Podrażnienie pęcherza moczowego powoduje:

• częstomocz dzienny
• parcie na mocz
• niemożność powstrzymania mikcji (oddania moczu)
• ból
• uczucie zalegania moczu w pęcherzu.

Przeszkoda, jaką stanowi przerośnięty stercz, doprowadza do:

• długiego oczekiwania na rozpoczęcie mikcji
• oddawania moczu słabym, zwężonym, przerywanym strumieniem
• oddawania moczu na raty
• wykapywania moczu po zakończeniu jego oddawania
• zatrzymania moczu.

Innymi dolegliwościami prostaty mogą być:

• bóle okolicy krocza, dołu brzucha, spojenia łonowego, jąder
• zakażenie dróg moczowych
• kamica pęcherza moczowego
• upośledzenie czynności nerek (domieszka krwi w moczu)
• gorączka, osłabienie, bóle brzucha oraz lędźwi.

Pojawienie się krwi w moczu bezwzględnie wymaga wizyty u lekarza, gdyż jego przyczyną może być złośliwy nowotwór!

PRZYCZYNY PROSTATY

Łagodny przerost gruczołu krokowego jest w pewien sposób konsekwencją starzenia się organizmu mężczyzny przy zaburzeniach czynności hormonalnej jego jąder, gdyż tkanka stercza jest wrażliwa na hormony płciowe. Ponadto proces powiększania się stercza związany jest z:

• czynnikami genetycznymi
• dietą bogatą w produkty pochodzenia zwierzęcego.

Wszystkie te czynniki prowadzą do powiększenia objętości prostaty, poprzez zwiększenie ilości prawidłowych komórek gruczołowych i mięśniowych w jego obrębie.

DIAGNOSTYKA PROSTATY

W celu wykrycia łagodnego przerostu gruczołu krokowego przeprowadza się:

• wywiad lekarski nastawiony na uzyskanie informacji o mikcjach
• badanie palcem przez odbytnicę, ponieważ w ten sposób można wykryć powiększony stercz oraz inne nieprawidłowości jego budowy
• oznaczanie PSA, czyli antygenu swoistego dla stercza
• inne badania uzupełniające (badania laboratoryjne): moczu, wskaźników wydolności nerek, USG układu moczowego, USG przezodbytnicze oraz czynnościowe badania urologiczne.

Takie badanie należy wykonywać raz w roku w ramach badań profilaktycznych. Umożliwia to wczesne wykrycie zmian i podjęcie działań interwencyjnych.

LECZENIE PROSTATY

Dobór metody leczenia zależy od stopnia zaawansowania choroby.

Leczenie prostaty może być:

• operacyjne – za tzw. złoty środek uważa się przezcewkową elektroresekcję gruczolaka, polegającą na wycięciu przerośniętych, zmienionych chorobowo tkanek stercza z dostępu przez cewkę moczową; do powikłań, które mogą wystąpić po operacji, należą: nietrzymanie moczu, zwężenie cewki moczowej oraz ewentualne zaburzenia mikcji (oddawania moczu), a także impotencja

• zabiegowe – obejmuje poszerzenie, za pomocą specjalnego balonu, odcinka cewki moczowej przebiegającego przez prostatę, stosowanie implantów cewkowych (zapobiegają one zwężeniom cewki i zaburzeniom mikcji); zastosowanie znajduje tu również energia ultradźwiękowa, laserowa i termoterapia; metody te są najskuteczniejsze w przypadku małych gruczolaków

• farmakologiczne – leki pochodzenia roślinnego oraz leki wpływające na przemianę hormonalną (antyestrogeny, antyandrogeny).

Po konsultacji z lekarzem można stosować:

• nasiona dyni (nie powodują działań niepożądanych)
• preparaty roślinne, których składnikami są nasiona palmy i liście osiki
• pyłek pszczeli.

PORADY LEKARZA

✓ NALEŻY:

• zwracać większą uwagę na zachowanie higieny osobistej
• raz w roku udać się na badania oceniające stan zdrowia, a zwłaszcza stan układu moczowego.

✓ NIE NALEŻY:

• narażać się na sytuacje stresujące dopuścić do przeziębienia krocza spożywać potraw smażonych i żywności nieorganicznej.