Na ciele Twojego malucha pojawiła się nieznana dotąd wysypka? Dziecko gorączkuje, jest niespokojne i nie chce jeść? A może męczą go nudności i wymioty? To może być szkarlatyna, czyli płonica – choroba zakaźna, którą wywołują bakterie paciorkowca grupy A. Często jest mylona z anginą, zwłaszcza w jej początkowej fazie rozwoju. Dowiedz się, jakie są dokładne objawy szkarlatyny i jak ją leczyć.
Płonica nie jest popularną chorobą zakaźną. Zapadalność na nią wyniosła w 2020 roku 18,6 na 100 tys. mieszkańców[1]. Największy odsetek chorych to dzieci w wieku szkolnym, niemowlęta chorują znacznie rzadziej. Odpowiednio wczesne rozpoznanie i wprowadzenie leczenia łagodzą jej przebieg oraz redukują ryzyko wystąpienia powikłań, dlatego warto wiedzieć, jak ją rozpoznawać.
Objawy szkarlatyny u małych dzieci
Pierwsze kilka dni po zarażeniu płonicą przebiegają bezobjawowo. Pierwsze oznaki zachorowania występują dopiero po około 1 do 5 dni. Najbardziej charakterystyczne to:
- gorączka do nawet 40 ℃ i ból gardła – dlatego szkarlatyna u dzieci jest często mylona z anginą,
- bóle brzucha, mdłości i wymioty,
- powiększone węzły chłonne,
- czerwona plamkowo-grudkowa wysypka, która obejmuje całe ciało z wyłączeniem wewnętrznej strony dłoni, oraz stóp oraz okolic ust,
- krwotoczne plamki na podniebieniu miękkim oraz migdałkach,
- szorstka w dotyku skóra,
- po kilku tygodniach: złuszczanie skóry najpierw skóry twarzy, potem dłoni, nóg i małżowin usznych.
Szczególnie charakterystyczny jest język. Na początku jest pokryty białym nalotem, który po 2 dniach złuszcza się i odsłania obrzęknięte brodawki języka przypominające strukturę malin, stąd nazwa „malinowy język”[2].
Szkarlatyna u dzieci – zarażanie
Bakterie odpowiadające za wystąpienie płonicy przenoszą się drogą kropelkową lub przez kontakt z zakażonymi przedmiotami albo żywnością, dlatego najczęściej do zarażenia szkarlatyną dochodzi u dzieci w wieku przedszkolnym.
Chory przestaje być nosicielem bakterii już po pierwszym dniu przyjmowania antybiotyku. Zaleca się, aby osoby, które zapadły na szkarlatynę, nie kontaktowały się z innymi przez 24 godziny. To skuteczny sposób zapobiegania rozprzestrzeniania się choroby[3].
Skuteczne leczenie szkarlatyny
Na płonicę nie ma szczepionki. Oznacza to, że jedynym sposobem, aby uniknąć zarażenia, jest unikanie kontaktu z chorą osobą. Jednak w przedszkolu czy szkole trudno temu zapobiec. Jeśli zauważysz pierwsze objawy szkarlatyny, koniecznie umów się na wizytę u pediatry, który oceni stan pacjenta i zleci odpowiednią antybiotykoterapię.
Bakterie odpowiedzialne za występowanie płonicy, są podatne na substancje z grupy penicylin i cefaloporyn. Wystarczy jedna dawka leku, aby dziecko poczuło się lepiej. Zaleca się także regularne obniżanie gorączki, stosując produkty z ibuprofenem lub paracetamolem. Jeśli choroba ma ciężki przebieg lub wystąpiły powikłania, pacjent jest kierowany na dalsze leczenie do szpitala. Należy pamiętać, że niepożądane objawy pochorobowe mogą wystąpić nawet po 2 do 4 tygodni od zakończeniu chorowania[4].
Nie lekceważ wysypki na ciele swojego maleństwa, ponieważ im wcześniej płonica zostanie wykryta, tym szybciej można podjąć leczenie i złagodzić przebieg choroby.
[1] http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2020/INF_20_09B.pdf
[2] https://podyplomie.pl/pediatria/12158,plonica?page=2
[3] https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/105380,szkarlatyna-zarazliwosc-i-badania-kontrolne
[4] https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/105380,szkarlatyna-zarazliwosc-i-badania-kontrolne
