Przełyk jest mięśniową tubą o długości 20-25 cm i szerokości około 2-3 cm, przez którą pokarm przedostaje się z gardła do żołądka. Rak przełyku jest rzadkim nowotworem przewodu pokarmowego. Występuje głównie pod dwiema postaciami: raka płasko nabłonkowego i gruczolakoraka (zależnie od komórek, z których powstaje nowotwór).

Najwięcej przypadków raka zlokalizowanych jest w dolnej i środkowej części przełyku (85%). W górnej części przełyku rak występuje rzadziej.

OBJAWY RAKA PRZEŁYKU

Niestety, objawy tego nowotworu pojawiają się dopiero, gdy osiągnie on już zaawansowane stadium.

Charakterystyczne objawy:

  • utrudnione połykanie (dysfagia) – początkowo jedynie przy spożywaniu pokarmów stałych, a później także płynnych
  • uczucie stałej przeszkody w gardle
  • odpluwanie niestrawionego pokarmu
  • utrata masy ciała
  • ból w klatce piersiowej
  • ból w czasie połykania
  • wymioty
  • przewlekły kaszel
  • zmiana głosu
  • może także pojawić się krwawienie z przewodu pokarmowego.

Dodatkowo obserwuje się wówczas:

  • smoliste ciemne stolce
  • krwiste wymioty lub wymioty treścią podobną do fusów od herbaty.

Do lekarza należy udać się, gdy:

  • trudności przy przełykaniu pokarmów i płynów nasilają się
  • dochodzi do niezamierzonej utraty masy ciała
  • pojawia się kaszel z odkrztuszaniem ropnej treści, dusznością i gorączką.

PRZYCZYNY RAKA PRZEŁYKU

Powstanie raka przełyku jest poprzedzone szeregiem procesów w błonie śluzowej przełyku, doprowadzających do utraty kontroli organizmu nad mnożeniem się komórek w tym rejonie. Na raka przełyku częściej chorują mężczyźni, zwłaszcza po 50 roku życia. Istnieje kilka czynników, które mogą przyspieszać te procesy i doprowadzać do wystąpienia nowotworu.

Czynniki sprzyjające rozwojowi raka przełyku:

  • przełyk Barretta (jest stanem przedrakowym, w którym w dolnej części przełyku zaczyna pojawiać się nieprawidłowy nabłonek, mający tendencję do przekształcania się w raka)
  • refluks żołądkowo-przełykowy (przedostawanie się kwaśnej treści z żołądka do przełyku, co powoduje uszkodzenie jego ściany
  • nadużywanie tytoniu, uważane za główną przyczynę nowotworu
  • nadużywanie alkoholu
  • oparzenia przełyku substancjami żrącymi
  • spożywanie bardzo gorących płynów i potraw
  • spożywanie dużej ilości potraw marynowanych
  • achalazja (skurcz dolnego zwieracza przełyku, czyli części przełyku łączącej go z żołądkiem)
  • zespół Plummera-Vinsona (spowodowany długotrwałym niedoborem żelaza).

DIAGNOSTYKA RAKA PRZEŁYKU

Najlepszą metodą diagnozy jest endoskopowe badanie górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Rak przełyku może przybierać postać:

  • owrzodzenia
  • guza uwypuklającego się do światła przełyku
  • zwężenia przełyku
  • usztywnienia ściany przełyku.

W czasie badania pobierane są również wycinki do badań mikroskopowych w celu potwierdzenia rozpoznania.

Pozostałe badania wykonywane w diagnostyce raka przełyku:

  • zdjęcie RTG po podaniu do wypicia specjalnego środka kontrastowego
  • RTG klatki piersiowej
  • tomografia komputerowa, pomocna w planowaniu leczenia i poszukiwaniu przerzutów
  • markery nowotworowe, używane jedynie do monitorowania nawrotów raka.

LECZENIE RAKA PRZEŁYKU

Leczenie chirurgiczne zapewnia obecnie największe szanse na wyleczenie choroby.

Zabiegi mogą polegać na: usunięciu chorej części przełyku i połączeniu pozostałego fragmentu z żołądkiem; chirurg uzyskuje dostęp do przełyku poprzez otwarcie klatki piersiowej lub brzucha; zależy to od umiejscowienia raka; zdarza się także, że w trakcie operacji usuwa się węzły chłonne szyi, a niekiedy nawet krtań; tak rozległa operacja prowadzi do upośledzenia wyglądu zewnętrznego i niektórych czynności przełyku czasami operacja poprzedzona jest chemioterapią (podawanie bardzo silnych leków, które mogą zniszczyć część komórek raka).

Zdarza się, że wykonanie operacji nie jest możliwe ze względu na trudne położenie raka (górna część przełyku), jego wielkość czy znaczne zaawansowanie, nierokujące przeżycia.

Leczenie paliatywne:

  • chemioterapia i radioterapia (napromieniowanie promieniami rentgenowskimi)
  • umieszczenie specjalnej rurki (stentu) w przełyku, umożliwiającej połykanie
  • poszerzenie przełyku za pomocą lasera
  • wykonanie gastrostomii (umieszczenie w żołądku rurki, którą wyprowadza się przez ścianę jamy brzusznej w celu podawania przez nią pokarmu bezpośrednio do żołądka). Gastrostomię można wykonać w trakcie gastroskopii lub w czasie zabiegu operacyjnego.

Leczenie paliatywne skoncentrowane jest jedynie na przedłużeniu i polepszeniu jakości życia pacjenta, ale nie prowadzi do wyleczenia nowotworu. Szanse przeżycia są tym większe, im wcześniej rak zostanie wykryty. Jeśli pojawiają się przerzuty do innych narządów, to szanse przeżycia zmniejszają się. Osobom, które przebyły operację, zaleca się terapie zajęciowe, ćwiczenia fizyczne i leczenie zaburzeń mowy. Ważna jest także psychoterapia, pomagająca choremu uporać się ze zmianą wyglądu i zniekształceniami.

PORADY LEKARZA

 NALEŻY:

  • zaniechać spożywania alkoholu
  • leczyć refluks żołądkowo-przełykowy
  • regularnie poddawać się badaniom profilaktycznym
  • spożywać warzywa i owoce
  • unormować masę ciała.

 NIE NALEŻY:

  • palić tytoniu
  • lekceważyć objawów ze strony przewodu pokarmowego, trwających dłużej niż kilka dni.
Więcej z kategorii: Choroby nowotworowe