Zespół jelita drażliwego jest to przewlekła choroba jelita cienkiego i grubego (głównie okrężnicy), o charakterze nawrotowym, objawiająca się bólem brzucha, wzdęciami i zaburzeniami rytmu wypróżnień.
Przyczyny choroby nie zostały do końca poznane, lecz choroba ma często podłoże psychologiczne. Dolegliwości nie są spowodowane zaburzeniami organicznymi ani biochemicznymi. Na chorobę tę częściej cierpią kobiety.
OBJAWY ZESPOŁU JELITA DRAŻLIWEGO
Każdą osobę choroba ta dotyka w nieco inny sposób. Niemniej jednak charakterystyczne są ból brzucha oraz dyskomfort w jamie brzusznej.
Główne objawy choroby:
- ból brzucha pojawia się najczęściej w lewym podbrzuszu
- ból ostry, kurczowy, nękający chorego, nie budzi jednak pacjenta w nocy
- ból nasila się po posiłku, łagodzi się po wypróżnieniu
- biegunka – stolce są półpłynne, ale ich objętość raczej się nie zwiększa, występuje zwłaszcza po posiłkach oraz silnych emocjach
- u części chorych dominują natomiast zaparcia; ilość stolca jest zmniejszona i chory oddaje go z trudnością
- czasami biegunki występują na przemian z zaparciami
- uczucie niepełnego wypróżnienia
- wzdęcie brzucha
- utrata masy ciała
- obecność śluzu w kale
- nudności i wymioty, zgaga
- zaburzenia miesiączkowania u kobiet.
Objawy trwają długo i mają charakter nawracający.
PRZYCZYNY ZESPOŁU JELITA DRAŻLIWEGO
Obecnie są one nieznane. Podejrzewa się jednak, że zespół związany może być z:
- nieprawidłowymi ruchami perystaltycznymi przewodu pokarmowego
- zaburzeniami kontaktu między układem nerwowym a jelitami, objawiającymi się wzmożoną reakcją na stres
- przebyciem biegunki infekcyjnej
- alergią pokarmową
- wpływem antybiotykoterapii na florę jelitową
- przejadaniem się i nadmiernym udziałem tłuszczów w diecie, co może też nasilać objawy choroby.
Do lekarza należy udać się, gdy:
- pojawią się charakterystyczne objawy choroby
- chory na zespół jelita drażliwego zauważy u siebie jakieś nowe objawy
- objawom towarzyszy gorączka
- pojawia się krew w stolcu lub stolce są czarne i smoliste
- występują wymioty
- ból budzi chorego ze snu.
DIAGNOSTYKA ZESPOŁU JELITA DRAŻLIWEGO
Rozpoznanie choroby opiera się w zasadzie na wykluczeniu innych przyczyn mogących powodować podobne objawy.
Badania wykonywane w diagnostyce:
- morfologia krwi oraz OB
- badanie biochemiczne krwi
- badanie ogólne moczu
- badanie próbki kału
- kolonoskopia
- tomografia komputerowa
- zdjęcie RTG jamy brzusznej.
LECZENIE ZESPOŁU JELITA DRAŻLIWEGO
Leczenie farmakologiczne jest stosowane, gdy objawy trwają długo i są bardzo uciążliwe.
Leki stosowane w leczeniu:
- w celu złagodzenia biegunki można stosować leki zapierające, np. loporemid
- w przypadku zaparć należy do diety wprowadzić pokarmy bogate w błonnik
- w przypadku wzdęć można stosować symetykon; mogą pomóc także zioła kopru lub preparaty kminku
- w razie depresji i bezsenności zdarza się, że lekarz zapisuje leki uspokajające.
Wiele osób, zanim zdecyduje się na wizytę u lekarza, zmienia nieco swoją dietę. Czasowe unikanie produktów mlecznych może wykluczyć z pokarmu laktozę znajdującą się w mleku, na którą niektóre osoby są uczulone. Uczulenie daje objawy, które mogą być mylone z zespołem jelita drażliwego. Rezygnacja ze spożywania produktów mlecznych wymaga uzupełniania niedoborów wapnia.
PORADY LEKARZA
✓ NALEŻY:
- zastosować dietę nisko tłuszczową, urozmaiconą, zawierającą dużo włókien roślinnych
- unikać potraw zawierających dużo węglowodanów
- unikać fasoli, kapusty, brukselki, kalafiora, które mogą wywoływać wzdęcia
- w przypadku występowania zaparć spożywać 2 łyżki otrąb pszennych dwa razy dziennie
- ograniczyć picie kawy i alkoholu
- unikać sytuacji stresowych.
✓ NIE NALEŻY:
- palić tytoniu
- spożywać pikantnych i wzdymających potraw.
Po konsultacji z lekarzem, wspomagająco w leczeniu zespołu jelita drażliwego, można stosować terapie ziołowe łagodzące biegunki (napary z mięty pieprzowej, rumianku lub korzenia prawoślazu lekarskiego) lub zaparcia (napary z kory kruszyny oraz liści i owoców sensenu).
