Zez jest to zaburzenie polegające na odchyleniu gałek ocznych od symetrycznego, prawidłowego ich położenia. Powstaje w wyniku osłabienia funkcji mięśni odpowiedzialnych za ruchy gałki ocznej.

Odmiany zeza:

  • zez zbieżny – oko odchyla się w kierunku nosa
  • zez rozbieżny – oko odchyla się w kierunku skroni
  • zez pionowy – gałka oczna odchyla się w górę lub dół
  • zez porażenny – powstaje w wyniku urazu.

OBJAWY ZEZA

  • odchylenie gałek ocznych od prawidłowego ustawienia
  • podwójne widzenie (dotyczy szczególnie zeza pojawiającego się w wieku dojrzałym)
  • niekiedy bóle i zawroty głowy oraz mdłości
  • zmniejszenie ostrości widzenia okiem, które zezuje.

PRZYCZYNY ZEZA

Prawidłowe ruchy gałek ocznych są zależne od działania mięśni oko ruchowych. Umożliwiają one poruszanie się oka w sposób skoordynowany, w dowolnym kierunku. Przyczyną powstania zeza jest najczęściej porażenie jednego z tych mięśni lub nerwów odpowiedzialnych za jego funkcję. Zez może również powstać w wyniku urazu (zez porażenny) lub wad refrakcji, takich jak nadwzroczność lub krótkowzroczność.

U niemowląt (do 6 miesiąca życia) może pojawiać się sporadycznie odchylenie jednego oka w stosunku do drugiego. Wynika to z faktu, że ośrodki odpowiedzialne za koordynację wzrokową nie są jeszcze prawidłowo rozwinięte. Jeżeli zez występuje stale lub po 6 miesiącu życia, należy zgłosić się do lekarza specjalisty w celu wykonania badań i ustalenia leczenia.

DIAGNOSTYKA ZEZA

Aby określić przyczynę oraz rodzaj zeza, należy wykonać badania mające na celu ocenę prawidłowości pracy mięśni gałko-ruchowych oraz prawidłowego odbioru wrażeń wzrokowych.

Podczas badania przeprowadza się najczęściej:

  • ocenę ostrości wzroku
  • badanie wad refrakcji oka
  • ocenę kierunku i stopnia zbaczania oka zezującego
  • badanie widzenia obuocznego
  • ocenę reakcji na światło
  • korektę zbieżności oraz nastawczości.

LECZENIE ZEZA

Jeżeli leczenie zostaje wdrożone szybko, możliwe jest całkowite wyrównanie zeza. W zależności od różnych przypadków zeza:

  • stosuje się specjalne okulary korekcyjne
  • zasłania się sprawniejsze oko, aby zmusić słabsze do pracy
  • wykonuje się ćwiczenia mięśni ocznych (tzw. ortoptyka, która poprawia widzenie obuoczne).

Jeżeli leczenie nie jest wystarczające, wskazany jest zabieg operacyjny. W każdym przypadku stwierdzenia jawnego lub ukrytego zeza u dziecka przez rodziców lub przez lekarza (np. w czasie profilaktycznych badań kontrolnych) dziecko musi być zbadane przez okulistę.

Nieleczony zez powoduje powstanie trwałego niedowidzenia zezującego oka, co na stałe upośledza zdolność widzenia przestrzennego przez dziecko.

PORADY LEKARZA

 NALEŻY:

  • zgłosić się do lekarza, jeżeli wystąpią symptomy zeza
  • nosić odpowiednie okulary korygujące
  • zapewnić odpowiednie oświetlenie, aby nie męczyć oczu
  • ćwiczyć mięśnie oczne.

 NIE NALEŻY:

  • nosić okularów niezgodnych z wielkością wady
  • męczyć oczu.
Więcej z kategorii: Choroby narządu wzroku i zmysłów