Zdrowie jelit jest istotne nie tylko z punktu widzenia komfortu trawiennego i naszego samopoczucia po spożytym posiłku. Setki badań naukowych potwierdzają, że zdrowie jelit przekłada się na naszą odporność, a obecna w jelitach flora bakteryjna to swoiste wojska, które pomagają naszemu organizmowi zwalczać wiele groźnych chorób. Warto więc o jelita zadbać, eliminując między innymi niekorzystne dla jelit nawyki żywieniowe i regularnie kontrolować ich kondycję. Podpowiadamy, co szkodzi jelitom i jak prostymi sposobami można zatroszczyć się o zdrowie jelit oraz zależną od niego odporność na choroby i infekcje.
W jaki sposób zdrowie jelit wpływa na odporność organizmu?
Dzięki dziesiątkom lat badań dziś wiemy już, że za odporność organizmu w dużym stopniu odpowiadają zdrowe jelita oraz mikroflora je zasiedlająca. Jak informują eksperci z Affidea, działającej w Polsce sieci nowoczesnych placówek diagnostycznych, oferujących również specjalistyczne badania obrazowe jelit, w dolnym odcinku układu pokarmowego każdego z nas można odnaleźć nawet 2 kg bakterii! Ta właśnie mikroflora jelitowa oraz jej skład w dużej mierze decydują o naszej odporności. Prawidłowo funkcjonujące jelita zapewniają dobre działanie układu immunologicznego, a to właśnie on odpowiada za walkę z różnego rodzaju infekcjami. Zdrowie jelit i nasza odporność zależą ponadto od stanu błony śluzowej jelit oraz obecności w jelitach specjalnej grupy komórek odpornościowych – kilku typów limfocytów i makrofagów, które zdolne są przenosić się i mobilizować układ immunologiczny do walki z patogenami w najdalszym zakątku ciała. Aż 80% tych komórek obecnych w naszym ciele znajduje się właśnie w jelitach. Stąd troska o dobrą kondycję i zdrowie jelit oznacza w praktyce mniejsze ryzyko zachorowania, a w razie choroby czy infekcji krótszy czas leczenia i powrotu do zdrowia. Więcej ciekawych informacji na temat zdrowia jelit i odporności można odnaleźć w artykule „Odporność bierze się z jelit”.
Co szkodzi jelitom, a co pomaga w ich lepszym funkcjonowaniu?
Dla prawidłowego działania jelit największym zagrożeniem jest nieodpowiednia dieta. Chociaż czasy i realia życia w biegu często temu nie sprzyjają, powinniśmy całkowicie wykreślić z naszego jadłospisu przetworzoną żywność, a także unikać spożywania pokarmów z dużą ilością białka, np. czerwonego mięsa. Jelitom nie sprzyja ponadto nadmiar cukru, więc jest to kolejny powód, by w naszej diecie ograniczyć cukier, słodycze czy słodkie napoje. Niekorzystnie na zdrowie jelit wpływają także: dania smażone, alkohol i narkotyki, brak ruchu, stres oraz kuracje antybiotykowe stosowane bez ochrony probiotyków. Na zdrowie jelit dobroczynny wpływ ma natomiast dieta bogata w błonnik i warzywa, zarówno te surowe, jak i gotowane. Doskonale na kondycję jelit działają również wszelkie kiszonki zawierające duże ilości bakterii kwasu mlekowego, jogurty, kefiry czy zsiadłe mleko. Bardzo ważna jest oczywiście także aktywność ruchowa, która będzie towarzyszyć nam nie od święta, ale każdego dnia. Pijmy również dużo wody, przynajmniej 2 liry dziennie, ponieważ odpowiedni poziom nawodnienia ma ogromny wpływ nie tylko na zdrowie jelit, ale kondycję całego naszego organizmu. Ważna jest także kontrola stanu zdrowia jelit, zwłaszcza że badania obrazowe jelit są dziś znacznie łatwiej dostępne oraz zdecydowanie mniej stresujące i uciążliwe dla badanego. Zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu chorób jelit bardzo pomocna jest choćby kolonoskopia wirtualna, która jest nieinwazyjnym, bezpiecznym i krótkim badaniem, a dostarcza wyjątkowo precyzyjnych danych o kondycji jelit, stanie ich ścian, a także pozwala skontrolować okoliczne narządy.
