Teoretycznie to właśnie te osoby, które są bardzo aktywne fizycznie, powinny chwalić się idealną formą i w pełni zdrowym ciałem. Niestety – wyczynowe lub bardziej zaawansowane uprawianie sportów zawsze ma dwie strony medalu. Z jednej strony aktywność rzeczywiście jest warunkiem zachowania zdrowia, z drugiej jednak może ona prowadzić do różnych kontuzji. Jedną z tych częściej diagnozowanych są bóle kolan, przytrafiające się głównie biegaczom i osobom często jeżdżącym na rowerze. A jak z tą przypadłością można sobie poradzić na własną rękę, bez zgłaszania się do fizjoterapeuty i poddawania się długiej rehabilitacji w myśl zasady, że lepiej zapobiegać niż leczyć?
Ból kolan – przyczyny. Jak sobie z nim radzić?
Przyczyną bólu kolana mogą być nieprawidłowości w budowie lub funkcjonowaniu stawu. To np. nadmierna koślawość lub szpotawość kolana albo niepełny wyprost lub nadmierny przeprost kolan. Wszystkie te wady powodują szybsze zużycie chrząstki stawowej i są przyczyną bólu kolana w trakcie stania i chodzenia. Aby to ustalić, niezbędne jest wykonanie zdjęcia rentgenowskiego. Inną przyczyną bólu mogą być uszkodzenia więzadeł lub łękotek w stawie kolanowym.
Żeby problemy z kolanami się nie pojawiły, warto także unikać ich nadmiernych obciążeń, czyli np. gwałtownych ruchów – nagłych skrętów ciała w staniu na jednej nodze, skoków z dużej wysokości czy głębokich przysiadów. W tych sytuacjach może dojść do całkowitego lub częściowego uszkodzenia więzadeł, łękotek lub chrząstki stawowej. A to może z czasem powodować zużycie chrząstki i zapoczątkować rozwój zmian zwyrodnieniowych pourazowych.
Do bólu mogą też prowadzić np. siedzenie wiele godzin ze zgiętymi mocno kolanami czy nadwaga. Aby wykryć nieprawidłowości wewnątrz stawu, wskazane jest wykonanie badania rentgenowskiego obu stawów kolanowych i rezonansu magnetycznego.
Czy jogging jest dobry dla stawów i kości?
Bieganie jest najbardziej dostępną formą aktywności, pomaga w utrzymaniu ogólnej kondycji. W połączeniu z rozgrzewką i ćwiczeniami może pomóc w utrzymaniu lub poprawieniu wydolności płuc, serca, wzmocnieniu mięśni. Jednak może obciążać stawy, zwłaszcza biodrowe, kolanowe i w obrębie stopy. Na to ma wpływ także sposób biegania, teren i buty do joggingu.
Warto spróbować rozpocząć spokojny trening – bieg w bezpiecznym i na równym terenie, w wolnym tempie, przez ok. 30 minut. Po takim wysiłku nie powinno się odczuwać specjalnego zmęczenia ani bólu stawów. Jeśli jednak się pojawią, warto skorzystać z konsultacji ortopedy, który zbada stawy, kręgosłup, ewentualnie zleci badanie RTG lub MR.
Jakie ćwiczenia na ból kolan?
Główną przyczyną częstych bólów kolan bardzo często są… słabe nogi! Przede wszystkim przednie mięśnie ud, czyli mięśnie czworogłowe, są istotne dla zachowania sprawności kolan, gdyż tylko one mogą je stabilizować i tym samym utrzymywać przy różnych ruchach we właściwej dla nich pozycji.
Uda należy wzmacniać. Zamiast więc wyszukiwać ćwiczenia na ból kolan, lepiej poszukać sobie ćwiczeń przeznaczonych do wzmacniania mięśni czworogłowych. Do wyboru jest ich całkiem sporo. Klasyczna propozycja to przysiad, a zwłaszcza ten z lekko rozszerzonymi nogami i sztangą opartą na barkach. Na mięśnie nóg świetnie działają też wszelkiego rodzaju zakroki i wykroki, które także można wykonywać z dodatkowym obciążeniem – biorąc w dłonie hantle czy nawet butelki z wodą.
Jeżeli trening ma pozytywnie zadziałać na kolana i poradzić sobie z ich bólem, trzeba go wykonywać przynajmniej dwa razy w tygodniu. Ćwiczenia na bóle kolana nie są jakoś szczególnie wymagające, tak więc spokojnie da się je praktykować w domowym zaciszu, zwłaszcza jeśli dysponuje się jakimś obciążeniem albo przynajmniej wspomnianymi już butelkami z wodą.
Bóle kolan dalej nie przechodzą, pomimo wyraźnego wzmocnienia i zarysowania mięśni czworogłowych? W takim wypadku lepiej nie kombinować dłużej na własną rękę, a jednak zgłosić się do fizjoterapeuty, który pokieruje każdego swojego pacjenta dalej.
