Choroba zwyrodnieniowa stawów to jedno z najczęściej rozpoznawanych schorzeń związanych z artretyzmem, które kojarzy nam się głównie z osobami w podeszłym wieku. Większość przypadków choroby diagnozowanych jest u osób w przedziale wiekowym 40-60 lat, a jej symptomy najczęściej obejmują stawy kolanowe oraz palce u rąk, aczkolwiek mogą wystąpić w każdym ze stawów. Czym jest choroba zwyrodnieniowa stawów i jakie są jej najczęstsze objawy?
Choroba zwyrodnieniowa stawów – co to jest?
Choroba zwyrodnieniowa to uszkodzenie tkanek stawu, do którego dochodzi najczęściej w wyniku nieprawidłowego obciążenia stawów oraz zaburzeń struktury chrząstki stawowej. W procesie chorobowym tkanka chrzęstna, ułatwiająca poruszanie się stawu, może ulec uszkodzeniu, co prowadzi do sztywności oraz bólu w obrębie stawu.
Objawy choroby zwyrodnieniowej stawów
Objawy choroby zwyrodnieniowej stawów różnią się w zależności od lokalizacji stawu lub stawów dotkniętych chorobą, a także stopnia zaawansowania. Wśród najpowszechniejszych symptomów wyróżniamy:
- ból, tkliwość i sztywność stawów,
- trzeszczenie, wrażenie ocierania się stawów podczas poruszania,
- ograniczenie ruchomości w obrębie stawu,
- wysięk,
- osłabienie i utrata masy mięśniowej w okolicy zajętego chorobą obszaru,
- w przypadku gdy zwyrodnienie dotyczy kolan: trudności z wyprostowaniem, uginanie się pod chorym,
- gdy choroba dotknie stawy dłoni: powstanie ostróg kostnych, sztywnienie stawów palców, obrzęki, ból, problemy z wykonywaniem najprostszych czynności, takich jak np. pisanie na klawiaturze.
Choroba zwyrodnieniowa stawów – grupy ryzyka
Do czynników, które zwiększają ryzyko wystąpienia choroby zwyrodnieniowej stawów, zaliczamy:
- podeszły wiek,
- nadwagę i otyłość,
- uwarunkowania genetyczne, np. zaburzenia struktury kolagenu, który buduje chrząstkę stawową,
- przeciążenia mechaniczne – związane z pracą fizyczną lub uprawianiem sportu wyczynowego,
- płeć żeńska,
- deformacje kości.
Jak leczyć chorobę zwyrodnieniową stawów?
Leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów dzieli się na:
- leczenie farmakologiczne,
- leczenie niefarmakologiczne,
- leczenie zabiegowe.
Leczenie farmakologiczne
W zależności od nasilenia objawów głównie stosuje się paracetamol i/lub niesteroidowe leki przeciwzapalne, np. zawierające deksketoprofen. Dodatkowo podaje się:
- glikokortykosteroidy (w okresach zaostrzeń choroby),
- kwas hialuronowy.
Każde leczenie farmakologiczne powinno być skonsultowane z lekarzem lub fizjoterapeutą.
Leczenie niefarmakologiczne
Polega ono głównie na zmniejszeniu masy ciała u pacjentów z nadwagą. Pomocna okazuje się także fizjoterapia oraz kinezyterapia, pozwalająca na zachowanie w stawie odpowiedniego zakresu ruchów oraz masy mięśniowej.
Leczenie zabiegowe
Chorobę zwyrodnieniową stawów w niektórych przypadkach należy leczyć zabiegowo, wykonując:
- artroskopię – mechaniczne oczyszczenie stawu lub płukanie solą fizjologiczną,
- endoprotezoplastykę – wymianę stawu (kolanowego, biodrowego) na tytanową protezę.
Niezależnie od przyczyny powstania choroby, dla złagodzenia objawów powinno się rozważyć każdą z dostępnych metod leczenia.
