Artroskopia kolana to zabieg, który wykonywany jest przy różnych chorobach ortopedycznych. Czasem przeprowadza się go ramach diagnozy, innym razem stanowi on element leczenia. Ważne jest, że pozwala na ocenę struktur wewnątrzstawowych, a więc: więzadeł, mięśni, chrząstek międzystawowych, łąkotek czy nawet błoni maziowej. Dowiedz się więcej.
Artroskopia kolana to jeden z zabiegów należącej do chirurgii kolana. Jednocześnie jest to stosunkowo nowa metoda diagnostyczno-terapeutyczna. Podobne zabiegi wykonywano na początku lat XX w. jednak duży przełom nastąpił w latach 80. XX w., kiedy to zastosowano tzw. tor wizyjny – wówczas skuteczność zabiegów znacznie się zwiększyła. Do zalet artroskopii zaliczane są: maksymalna precyzja, krótki czas hospitalizacji, szybka naprawa uszkodzonego stawu, szybki powrót do sprawności oraz jedynie niewielka blizna pooperacyjna.
Artroskopia kolana – na czym polega? Przebieg zabiegu
Artroskopia kolana to zabieg, który przeprowadza się w znieczuleniu podpajęczynówkowym bądź też znieczuleniu ogólnym. Polega on na wykonywaniu niewielkich nacięć o średnicy około 8 mm, dzięki którym lekarz może wprowadzić do stawów artroskop – jest to kamera o wysokiej rozdzielczości, która wyposażona jest we własne źródło światła. Urządzenie to jest w stanie dotrzeć do trudnodostępnych obszarów bez potrzeby większej ingerencji lekarza, dlatego też określa się ten zabieg mianem „małoinwazyjnego”.
Zabieg składa się z dwóch części: diagnostycznej oraz leczniczej. Część diagnostyczna opiera się na zbadaniu kolana od wewnątrz i na tej podstawie lekarz potwierdza lub wyklucza postawioną wcześniej diagnozę. Czasem wykonywana jest również część lecznicza, która polega z kolei na usuwaniu lub naprawianiu tych fragmentów stawów, które uległy destrukcji. Wówczas, oprócz kamery, lekarz wprowadza do stawu, poprzez drugie nacięcie, specjalne narzędzia do procedur laparoskopowych.
Podczas zabiegu lekarz aplikuje do wewnątrz roztwór soli fizjologicznej, dzięki której staw jest lepiej widoczny w obrazie kamery. W zależności od operowanego stawu, pacjent leży na stole operacyjnym bądź też znajduje się w pozycji siedzącej, natomiast jego kolano ułożone jest na specjalnej podpórce. Skóra, która znajduje przy badanym stawie, poddawana jest dezynfekcji i obkładana jest sterylnymi chustami. Powyżej badanego stawu nakładana jest często opaska uciskowa, która zapobiega krwawieniu podczas zabiegu. Po przeprowadzeniu operacji zakłada się małe szwy oraz dreny. Artroskopia trwa zwykle od piętnastu minut do dwóch godzin. Z reguły nie wymaga dłuższej rekonwalescencji.
Wskazania do artroskopii kolana
Artroskopia kolana wskazana jest głównie przy urazach stawów oraz ich przeciążeniach. Przeprowadza się ją również przy takich problemach, jak:
- uszkodzenie lub stan zapalny błony maziowej,
- zwichnięcie rzepki,
- uszkodzenie więzadła stawu kolanowego,
- torbiel Bakera,
- zmiany zwyrodnieniowe,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- kłopoty ze stabilnością ruchową w stawach,
- nowotwory w obrębie stawów,
- ciała obce w stawach,
- złamania śródstawowe,
- bóle i obrzęki w obrębie stawów.
Artroskopia wykonywana jest u pacjentów od 12. roku życia. Jednak, co warto zaznaczyć, u dzieci do 16 lat rzadko kiedy jest ona konieczna. Wynika to z plastyczności ich tkanek oraz ogromnej zdolności do regeneracji.
Chirurgia kolana – przeciwwskazania do artroskopii
Istnieją również przeciwwskazania do wykonania tego zabiegu chirurgii kolana. Oto one:
- zaawansowane zwyrodnienia stawów, wymagające protezoplastyki,
- uszkodzenia, które mogą samoistnie się wyleczyć,
- uszkodzenia, które powinno leczyć się rehabilitacyjnie,
- uszkodzenia, które można wyleczyć innymi metodami (np. poprzez zastrzyki, leczenie biologiczne lub też leczenie regeneracyjne),
- problemy z krzepnięciem krwi,
- stany zapalne skóry, znajdujące się w obrębie uszkodzonego stawu,
- zły ogólny stan zdrowia pacjenta,
- krótkotrwałe choroby (np. infekcje gardła i dróg oddechowych),
- alergia na substancje znajdujące się w środkach znieczulających.
Jeżeli przed zabiegiem pojawi się miesiączka, również trzeba o tym porozmawiać z lekarzem. Podczas okresu następuje pewien ubytek krwi, w wyniku czego może istnieć konieczność przełożenia zabiegu. Niekiedy zdarza się jednak, że operacja wykonywana jest pomimo miesiączki.
Więcej o chirurgii kolana pod adresem: https://www.cmmedicum.com/chirurgia-kolana/
Jak się przygotować do artroskopii kolana?
To, w jaki sposób należy się przygotować do artroskopii, zależy od lekarza. Może on zalecić:
- wykonanie podstawowych badań (tj. morfologia, anty HCV i HBS-antygen, poziom elektrolitów i cukru, czasem EKG i RTG klatki piersiowej),
- wstrzymanie się od spożywania alkoholu,
- wstrzymanie się od palenia papierosów (niestety, wpływa ono na wolniejsze gojenie się ran i obrzęków),
- przyjmowanie określonych leków,
- wstrzymanie się od przyjmowania środków, które spowalniają krzepnięcie krwi (takich jak np. aspiryna, ibuprofen, naproksen oraz leki odurzające),
- konsultację z chirurgiem naczyniowym, jeśli pacjent ma żylaki,
- konsultację z innymi specjalistami, jeśli pacjent cierpi na choroby przewlekłe.
Przed samym zabiegiem należy być na czczo. Ostatni posiłek najlepiej spożyć na 6-12 godzin przed artroskopią. Jeśli istnieje taka potrzeba, można przyjąć określone leki (o ile wcześniej lekarz wyraził na to zgodę.
Rekonwalescencja po zabiegu artroskopii
Po przeprowadzeniu zabiegu pacjent powinien pozostać w szpitalu do 2 dni. Przez ten czas należy ograniczyć chodzenie do minimum, nie obciążać nóg oraz nie zginać kolan. Dobrze jest odpoczywać z uniesioną nogą. Drugi dzień po zabiegu można chodzić, zaleca się jednak korzystanie z kul. Czasem konieczne jest również używanie stabilizatorów stawu kolanowego. Później zwykle należy rozpocząć rehabilitację, która trwa przeciętnie 2 lub 3 tygodnie. Podczas niej pacjent wykonuje ćwiczenia: rozciągające, izometryczne, wzmacniające i uelastyczniające. Po fizjoterapii często zalecana jest fizykoterapia, a zwłaszcza krioterapia, jonoforeza, magnetoterapia oraz laseroterapia. Całkowity czas rekonwalescencji może wynieść od 2 do 6 tygodni.
