Drożdżyca (kandydoza) jest to zakażenie grzybicze atakujące skórę i błony śluzowe (np. jamę ustną, pochwę). Wywołują je grzyby zwane drożdżaka-mi (z rodzaju Candida, stąd inna nazwa: kandydoza), najczęściej gatunek Candida albicans – zakażenie przez niego wywołane nazywa się bielnicą.
OBJAWY DROŻDŻYCY
Objawy zależą od lokalizacji zmian (miejsca zakażenia).
Objawy drożdżycy narządów płciowych u kobiet
- upławy w postaci gęstej, przypominającej twaróg wydzieliny z pochwy
- serowate naloty na ścianach pochwy
- zaczerwienienie, świąd (zwłaszcza przed miesiączką), bolesność wokół narządów płciowych, a czasem też wokół odbytu, nasilające się nocą
- pieczenie, ból pochwy podczas stosunku
- dolegliwości przy oddawaniu moczu
- wysypka z białymi, łuszczącymi się pasmami w okolicy narządów płciowych lub pod piersiami
Czasami dolegliwości nie występują.
1/3 chorujących kobiet nie wie, że ma drożdżycę, mogą więc stać się źródłem zakażenia dla partnera.
Objawy drożdżycy narządów płciowych u mężczyzn
- zaczerwienienie i obrzmienie narządów płciowych, zwłaszcza żołędzi członka
- czerwona wysypka z łuszczącymi się białymi pasmami
- w okolicy odbytu, w pachwinach i na członku, gęsta, podobna do ropy wydzielina z członka, czasem białawy, nieprzyjemnie pachnący nalot na żołędzi, zwłaszcza w rowku zażołędnym
- wrażliwość na ból w okolicy narządów płciowych, ból przy i po stosunku lub w trakcie oddawania moczu.
Objawy drożdżycy związane z przewodem pokarmowym
- biały nalot na języku i błonie śluzowej jamy ustnej i gardła (u niemowląt tzw. pleśniawki)
- zajady, czyli drożdżakowate zapalenie kącików ust
- bolesność języka
- spadek apetytu.
Objawy drożdżycy związane ze skórą:
- zmiany między palcami dłoni, stóp oraz w fałdach skórnych i innych okolic ciała
- zmiany w obrębie paznokci (pogrubiałe, o zmienionej barwie, łatwo się i kruszące i schodzące) oraz wałów paznokciowych.
W drastycznych przypadkach załamania odporności choroba przybiera postać drożdżycy ogólnoustrojowej, która atakuje narządy wewnętrzne i stanowi zagrożenie życia.
PRZYCZYNY DROŻDŻYCY
Do rozwoju drożdżycy predysponują wszystkie stany, w których odporność organizmu jest osłabiona. Fizjologicznie istnieje równowaga między ludzkim ustrojem a grzybami, które bytują na skórze lub błonach śluzowych.
Do zaburzenia tej równowagi przyczyniają się:
- coraz szersze stosowanie antybiotyków, które zabijają również pożyteczne drobnoustroje żyjące w ludzkim organizmie, stwarzając dogodne warunki do wkroczenia na ich miejsce np. drożdżaków
- niektóre choroby (np. AIDS) lub leki (leki immunosupresyjne) znacznie obniżające odporność
- przewlekłe przemęczenie i stany wyczerpania
- uszkodzenia błony śluzowej okolic płciowych (np. podczas stosunku lub przez zadrapanie)
- zmiany hormonalne powstające podczas przyjmowania doustnych tabletek antykoncepcyjnych oraz w trakcie trwania ciąży
- cukrzyca
- niedokrwistość wywołana niedoborem żelaza
- noszenie obcisłej, zatrzymującej wilgoć bielizny.
DIAGNOSTYKA DROŻDŻYCY
Kiedy podejrzewa się drożdżycę narządów płciowych, powinno się zawsze przeprowadzić badania laboratoryjne. Jedną z najbardziej pewnych metod jest bezpośrednie badanie mikroskopowe wydzieliny pobranej z narządów płciowych i wykonanie jej posiewu. Można zastosować też testy określające rodzaj grzyba – „winowajcy”. Trzeba również wykluczyć inne przyczyny dolegliwości oraz choroby, które doprowadziły do rozwoju drożdżaków.
W tym celu wykonuje się badania w kierunku:
- chorób wenerycznych
- cukrzycy
- anemii.
W drożdżycy narządów płciowych obydwoje partnerzy powinni się leczyć!
LECZENIE DROŻDŻYCY
Terapia obydwojga partnerów znacznie zwiększa szanse na pełne wyleczenie choroby.
W leczeniu drożdżycy u mężczyzn stosuje się kremy i żele natomiast u kobiet, tabletki dopochwowe, globulki, tampony oraz kremy i żele. Wszystkie te preparaty zawierają środki przeciwgrzybicze. W zależności od danego preparatu terapia trwa od 3 do 14 dni.
Stosuje się również:
- wysokie dawki leków, wykorzystywane jednorazowo
- przeciwgrzybiczą kurację doustną (takie leczenie może trwać 1-14 dni)
- leczenie skojarzone (jednocześnie miejscowe i ogólne), zwykle zaleca się kobietom mającym częste nawroty choroby albo po niepowodzeniu terapii miejscowej lub ogólnej
- pędzlowanie preparatami odkażającymi oraz żele do smarowania w przypadku drożdżycy w obrębie jamy ustnej u niemowląt i małych dzieci
- u dorosłych zastosowanie mają dostępne w aptece bez recepty tabletki do ssania zawierające substancje o działaniu odkażającym.
PORADY LEKARZA
✓ NALEŻY:
- pić jogurt z żywymi kulturami bakterii w celu zapobiegania infekcji drożdżakami
- dbać o higienę osobistą
- nosić luźną, bawełnianą bieliznę
- zapobiegać odparzeniom
- stosować podczas stosunków żele nawilżające, które zmniejszają ryzyko powstania mikro urazów.
✓ NIE NALEŻY:
- dopuścić do rozwoju infekcji, gdyż grzybica jest trudna do całkowitego wyleczenia.
Po konsultacji z lekarzem można stosować:
- nasiadówki z wyciągu z kwiatu nagietka, który jest składnikiem wielu farmakologicznych preparatów dopochwowych
- mieszanki ziołowe do higieny intymnej z wyciągiem:
- rdestu ptasiego
- liści szałwi
- liści pokrzywy
- kory dębu
- kwiatu rumianku.
Należy pamiętać, że zmiany w jamie ustnej u dziecka mogą powodować ból oraz trudności w przyjmowaniu pokarmów, zwłaszcza o drażniącym smaku, np. kwaśnym.
