Zmiany nowotworowe występujące w tkankach układu ochronnego oka i w strukturach gałki ocznej mogą mieć charakter łagodny lub złośliwy.

Nowotwory oczodołu

W obrębie oczodołu występują guzy, które mogą być nowotworami łagodnymi lub złośliwymi. Nowotwory łagodne to tłuszczaki, chrzęstniaki, naczyniaki (krwionośne i limfatyczne). Nowotwory złośliwe to mięsaki i glejaki. Guz oczodołu może narastać powoli, początkowo i bezobjawowo, a dopiero po osiągnięciu średnicy ok. 1 cm może dawać i objawy: chory odczuwa rozsadzanie w oczodole, gałka oczna ulega uwypukleniu. W każdym podejrzanym przypadku chory powinien jak najprędzej zgłosić się do lekarza specjalisty, w celu poddania się odpowiednim badaniom diagnostycznym i rozpoczęcia leczenia.

Nowotwory łagodne powiek

Kępki żółte powiek są to podskórne, ograniczone twory o żółtawym zabarwieniu, zbudowane z komórek zawierających lipidy. Są dość często spotykaną zmianą, zlokalizowaną najczęściej w przynosowych częściach skóry powiek. Choroba występuje w wieku dojrzałym i jest jedynie defektem kosmetycznym. Leczenie jest operacyjnei polega na wycięciu zmian skórnych.

Brodawki zwyczajne są to nitkowate, uszypułowane twory łatwo krwawiące, które występują często w okolicy brzegu wolnego powiek. Przyczyną choroby jest infekcja wirusowa. Leczenie operacyjne polega na wycięciu lub przyżeganiu zmiany.

Naczyniaki powiek pochodzą z naczyń krwionośnych lub chłonnych. Występują najczęściej w pierwszych miesiącach i latach życia i są zlokalizowane na powiekach lub w ich okolicy. Mogą cofać się samoistnie. Gdy grożą powikłaniem, jest wskazane leczenie operacyjne.

Znamiona barwnikowe powiek są to zmiany różnej wielkości, od łebka szpilki do bardzo rozległych, rozprzestrzeniających się na całą powiekę. Mogą być płaskie, czasem wypukłe lub nawet guzowate. Bardzo rzadko ulegają zezłośliwieniu.

Nowotwory złośliwe powiek

Rak powieki rozwija się najczęściej na brzegu powieki. Początkowo ma postać niewielkiego guzka, który następnie ulega rozpadowi tworząc owrzodzenie pokryte strupem. Owrzodzenie to nie wykazuje skłonności do gojenia, rozrasta się przechodząc na sąsiednie tkanki. Rak powieki jest zróżnicowany pod względem budowy mikroskopowej i dopiero badanie histologiczne umożliwia dokładną jego identyfikację. Leczenie jest wyłącznie operacyjne, uzupełnione najczęściej naświetleniami energią promienistą.

Nowotwory spojówki

Nowotwory spojówki w postaci pierwotnej występują bardzo rzadko. Są najczęściej przerzutami nowotworów powiek i gałki ocznej.

Znamiona barwnikowe spojówki występują najczęściej w spojówce gałkowej i są przesuwalne względem podłoża. Wymagają ścisłej obserwacji ze strony specjalisty. Z chwilą stwierdzenia powiększania się powinny być usunięte operacyjnie.

Tłuszczak spojówki – to twór guzowaty o zabarwieniu żółtawym, najczęściej zlokalizowany w gómoskroniowej części spojówki gałkowej. Leczenie operacyjne.

Nabłoniak spojówki umiejscawia się w okolicy rąbka spojówki z tendencją rozrastania się płaskiego. Jest mocno zrośnięty z podłożem. Leczenie operacyjne.

Czerniak złośliwy spojówki – jest to twór guzowaty barwy szarawobrunatnej umiejscowiony w pobliżu rogówki. Rozrasta się szybko i daje przerzuty. Leczenie operacyjne.

Nowotwory gałki ocznej

Nowotwory twardówki to zmiany nowotworowe twardówki, które występują bardzo rzadko. Są to naczyniaki, włókniaki i torbiele. Tkankę twardówki mogą również naciekać nowotwory wewnątrzgałkowe przebijające gałkę oczną, takie jak siatkówczak lub mięsak czerniaczkowy (melanosarkoma).

Znamię barwnikowe tęczówki jest to nagromadzenie się komórek barwnikowych w obrębie tęczówki. Może występować pojedynczo lub w formie plamkowatego skupienia barwnika. Znamiona barwnikowe mogą czasami ulegać zezłośliwieniu, dlatego jest wskazana ścisła ich obserwacja.

Czerniak złośliwy gałki ocznej wywodzi się z komórek barwnikowych błony naczyniowej, a według ostatnich poglądów – z tkanki nerwowej. Częściej jest zlokalizowany w tylnym odcinku gałki ocznej. Rozrastając się w postaci guza i często powoduje wtórne odwarstwienie siatkówki. W obrazie wziernikowym dna oka jest widoczny w postaci czarnobrunatnego tworu. Czerniak rozrastając się może wypełnić wnętrze gałki ocznej, stanowiąc przyczynę jaskry wtórnej, a przebijając twardówkę może także przejść na tkanki oczodołu. W każdym okresie swojego rozwoju może dawać przerzuty, najczęściej do wątroby, mózgu i skóry. Leczenie polega na możliwie najwcześniejszym wykonaniu zabiegu operacyjnego. Czerniak jest nowotworem niewrażliwym na energię promienistą.

Siatkówczak obejmuje grupę chorób nowotworowych siatkówki, rozwijających się z istniejących już w momencie urodzenia niezróżnicowanych komórek. Są to guzy wrodzone, których objawy pojawiają się w pierwszych miesiącach lub latach życia. Pierwszym zazwyczaj objawem jest spostrzeżenie przez rodziców szarożółtego refleksu w obrębie źrenicy, przypominającego odblask ze źrenicy kota, stąd potoczna nazwa „kocie oko”. Badanie dna oka wykazuje rozrost tkanki nowotworowej, która obejmuje okoliczne tkanki. Siatkówczaki są nowotworami o szybkim rozwoju; dają przerzuty do mózgu i innych narządów.Leczenie chirurgiczne polega na jak najwcześniejszym usunięciu gałki ocznej i następnie oświetleniu oczodołu energią promienistą.

Więcej z kategorii: Choroby narządu wzroku i zmysłów