Skrzyp polny jest pospolitą byliną rosnącą na glebach kwaśnych: na skrajach pól, ugorach, skarpach i w rowach. Jego pędy są dwukształtne: zarodnikowe, rozwijające się wczesną wiosną mają postać nagich, czerwonobiałych łodyżek, zakończonych grubymi kłoskami zarodnikowymi o wysokości do 40 cm, są zielone i mają postać małych, rozgałęzionych jodełek. Cała roślina jest szorstka. Gdy się ją zgniata, skrzypi.

Kiedy i jak zbierać skrzyp polny?

Kiedy i jak zbierać skrzyp polny?

W słoneczne dni zrywamy rękoma lub ścinamy nożem dobrze rozwinięte rośliny o żywo zielonej barwie. Aby rośliny nie ściemniały lub nie zrudziały, rozkładamy je pojedynczo obok siebie w naturalnych suszarniach o dobrym przepływie powietrza. Skrzyp można pociąć nożyczkami na sieczkę, która cienko rozłożona szybko wysycha i zachowuje piękną, zieloną barwę.

Oprócz skrzypu polnego wyróżniamy:

  • skrzyp olbrzymi – wysoki ponad metr i rosnący na podmokłych terenach,
  • skrzyp błotny – rosnący na bagnach i nad brzegami wód,
  • skrzyp leśny – o długich, zwisających gałązkach, występujący w rzadkich lasach i w zaroślach,
  • skrzyp łąkowy – rosnący w cienistych lasach liściastych i na polanach.

Dla celów leczniczych zbieramy wyłącznie skrzyp polny. Skrzyp błotny (trujący!) poznajemy po tym, że posiada tylko pędy jednokształtne w postaci chudych, zielonych choinek, zakończonych ciemnymi kłoskami zarodnikowymi. W przekroju poprzecznym gałązka skrzypu polnego ma kształt równoramiennego krzyża, natomiast gałązka skrzypu łąkowego — kształt 3-promienistej gwiazdki.



Skład chemiczny skrzypu polnego

Składnikami skrzypu polnego są:

  • sole mineralne – 10%,
  • krzemionki,
  • saponina,
  • nieznaczna ilość garbników,
  • kwasy organiczne,
  • witamina C.

Działanie lecznicze skrzypu polnego

Działanie lecznicze skrzypu polnego

Najcenniejszą zaletą skrzypu jest to, że zawiera stosunkowo dużo rozpuszczalnej w wodzie i przyswajalnej przez organizm człowieka krzemionki. Pełni ona w naszym organizmie ważną funkcję biologicznego czynnika sieciującego oraz istotnego elementu ultra strukturalnego tkanki łącznej. W tak poważnych schorzeniach, jak miażdżyca i choroba nowotworowa występują wyraźne zaburzenia w gospodarce związkami krzemu. Są one czynnikiem utrzymującym należytą elastyczność i odporność naskórka tkanki łącznej i błon śluzowych. Regulują przepuszczalność ścian naczyń krwionośnych, w szczególności włośniczek i utrudniają odkładanie się w nich tłuszczów. Mają także dodatni wpływ na aktywność hormonalną i samopoczucie ludzi w wieku podeszłym.

Krzemionka spełnia w drogach moczowych rolę koloidu ochronnego, przeciwdziałającego powstawaniu kamicy. Krzem wpływa na właściwą przemianę materii, na stan narządów wewnętrznych i naczyń krwionośnych, a także skóry, włosów i kości.




Skrzyp ma również właściwości przeciwkrwotoczne, polegające na zwiększeniu krzepliwości krwi i w pewnym stopniu krwiotwórcze.

Brak krzemionki w organizmie prowadzi często do schorzenia nerek i pęcherza, do zapalenia miedniczek nerkowych oraz do krwawienia w drogach moczowych. Ma to szczególne znaczenie dla osób w wieku podeszłym, gdyż w miarę przybywania lat ubywa w organizmie krzemionki. Jej niedobór trzeba więc uzupełniać, aby nie dopuścić do powstawania schorzeń lub likwidować je w zarodku.

Zastosowanie skrzypu polnego w leczeniu chorób

Odwary z ziela skrzypu stosujemy w następujących schorzeniach:

  • lekkie schorzenia dróg moczowych, zmniejszone przesączanie w kłębkach nerkowych,
  • obrzęki spowodowane zatrzymaniem wody i elektrolitów,
  • początki kamicy nerkowej i pęcherzowej,
  • gościec, skaza moczanowa,
  • zwiększona przepuszczalność i kruchość naczyń krwionośnych,
  • żylaki odbytu,
  • wrzody żołądka i dwunastnicy,
  • krwawienia w nosie i płucach,
  • uporczywe egzemy,
  • oparzenia i potłuczenia,
  • wypadanie włosów i łupież.

Co można przyrządzić ze skrzypu polnego?

Co można przyrządzić ze skrzypu polnego?

Odwar: 2 łyżki skrzypu zalać 2 szklankami wody, gotować 20 minut i odcedzić. Pić po pól szklanki odwaru 3-4 razy dziennie.

Sok: Świeży skrzyp mielimy w maszynce do mięsa, dolewamy do niego wrzątku i po pewnym czasie wyciskamy przez szmatkę sok. Przechowujemy go w lodówce. Pijemy 3-4 razy dziennie po 2 łyżki soku. Można tak przygotowany sok pasteryzować w małych twistach na okres zimowy.




Syrop: Pocięty na sieczkę skrzyp zasypujemy w słoju cukrem (60 dag cukru na 1 kg ziela). Po dwóch tygodniach wyciskamy syrop i przechowujemy go w butelkach. Pozostałą resztę zalewamy mała ilością wrzątku, wyciskamy i stosujemy na bieżąco. Pijemy 3-4 razy dziennie po łyżce syropu rozpuszczonego w wodzie lub po pół szklanki wyciśniętego później płynu.

Więcej z kategorii: Zioła