Głóg jest kolczastym krzewem lub niewysokim drzewkiem (3—5 m). Wyróżniamy głóg jednoszyjkowy (owoc z jedną pestką, C. monogyna) i głóg dwuszyjkowy (owoc z dwiema pestkami, C. oxyacantha). Obie odmiany zawierają te same substancje czynne i mają to samo znaczenie w lecznictwie.
Głóg – występowanie i zbiór
Głóg rośnie w rzadkich lasach liściastych, na ich brzegach i w zaroślach. Używany jest na żywopłoty. Bardzo dużo głogu rośnie na zrujnowanych fortach dawnej twierdzy w Przemyślu. Posadzono go po wybudowaniu fortów w celu ich zamaskowania. W tych okolicach nazywa się go austriackim zielem.
Głóg zakwita w maju lub w czerwcu, a jego owoce dojrzewają we wrześniu lub na początku października. Kwiaty zbiera się całymi baldachami wraz z najbliższymi dwoma lub trzema liśćmi i suszy możliwie szybko, gdyż ciemnieją. Owoce (nieprzejrzałe) suszy się początkowo w podwyższonej temperaturze, a potem dosusza się w temperaturze do 50°C. Po suszeniu powinny mieć barwę ciemno-czerwoną lub pomarańczową.
Owoce głogu (podobnie kwiaty) zasypane cukrem toną szybko w soku, który po miesiącu można zlać (wycisnąć) do butelek. Świeże owoce głogu można rozparzyć w odrobinie wody i przetrzeć przez sito. Do przecieru dodajemy odpowiednią ilość cukru i po usmażeniu w temperaturze 80°C napełniamy marmoladką słoiki.
Głóg – właściwości lecznicze
Surowiec głogu zawiera dużo witaminy C, witaminę K, P i wiele różnych związków (każdy ma swoją nazwę) działających bardzo korzystnie na właściwą czynność serca. Wykazano całkowitą nieszkodliwość przetworów z głogu dla ustroju, nawet przy zwiększonych dawkach. Głóg jest jednym z najlepszych i często stosowanych leków nasercowych. Jego działanie na serce i układ krwionośny jest wybitnie regulujące. Stosowanie głogu nie jest związane z żadnymi ujemnymi skutkami ubocznymi.
Preparaty z głogu obniżają ciśnienie krwi na skutek rozszerzenia obwodowych naczyń krwionośnych i zwalniają akcję serca. Głóg poprawia również ukrwienie i obniża pobudliwość układu nerwowego.
Doświadczenia wykazały, że przetwory z głogu działają korzystnie na ukrwienie mięśnia sercowego i powodują ustępowanie bólu właściwego chorobie wieńcowej serca.
Przetwory z głogu stosuje się szczególnie w przypadkach osłabienia mięśnia sercowego na skutek przebytych chorób zakaźnych, podając je zarówno przy podwyższonym jak i obniżonym ciśnieniu krwi (działanie regulujące). Dlatego głóg nazywa się „walerianą serca”.
Wybitny znawca fitoterapii Leclerc zalecał głóg w nerwicach serca, w arteriosklerozie i w okresie klimakterium. Dobre wyniki leczenia głogiem otrzymuje się w zaburzeniach rytmu serca oraz w upośledzeniu krążenia krwi w mózgu, w usuwaniu takich objawów z tym związanych, jak bóle głowy, zawroty, ogólne osłabienie. Głóg jest znakomitym lekiem dla starczego serca, nie pracującego w pełni sprawnie.
Głóg stosuje się również w dolegliwościach reumatycznych, bólach stawowych i mięśniowych (łamanie w kościach).
Jak stosować kwiaty i owoce głogu?
Kwiaty głogu stosuje się w postaci naparów lub odwarów, łyżeczka kwiatu na 1/2 szklanki wody, pić 2 razy dziennie po 1/2 szklanki. Owoce można stosować w postaci naparów lub odwarów, łyżka stołowa owoców na szklankę wody, pić porcjami 2—3 razy dziennie po 1/2 szklanki.
Napar z głogu: surowiec zalewa się zimną wodą i po doprowadzeniu do stanu wrzenia pozostawia się pod przykryciem na 15 minut.
Odwar z głogu: surowiec zalewa się zimną wodą i gotuje na wolnym ogniu przez 20 minut.
Można postąpić inaczej. Przepisaną ilość kwiatu lub łupek, które wyskrobujemy z owoców, mielimy w elektrycznym młynku na miałki proszek (można go przesiać przez gęste siteczko), mieszamy z przegotowaną wodą i gdy proszek zmięknie, wypijamy. Ten sposób jest kłopotliwy, lecz stosując go wykorzystujemy surowiec w 100%.
Sok ze świeżych owoców głogu można pić rozpuszczony w wodzie, 3 razy dziennie po 1 stołowej łyżce.
Marmoladkę głogową spożywamy 1-2 razy dziennie, na kromeczce chleba.
