Sok z buraka – przepis i właściwości lecznicze buraków

Jednym z warzyw znanych od lat są buraki. Ceniły je nasze babcie, dzisiaj znowu wracają do łask. Lubimy je nie tylko za wyjątkowy smak, ale również niezwykłe właściwości zdrowotne. Szczególną popularnością cieszy się obecnie sok z buraków, którego przygotowanie nie nastręcza w zasadzie żadnych trudności. Jak na nasz organizm wpływa sok ? Jak go samodzielnie przyrządzić? Jak często można go pić? Na te i inne pytania spróbujemy odpowiedzieć w naszym artykule.

Kilka słów o pochodzeniu buraka

Burak to roślina zaliczana do rodziny szarłatowatych. Obecnie znanych jest około dwanaście gatunków. Mało kto wie, że burak wywodzi się z krajów basenu Morza Śródziemnego. Dzikie odmiany spotkać można na Bliskim Wschodzie. Znane dzisiaj odmiany uprawne pochodzą od buraka zwyczajnego, który jest potomkiem buraka dzikiego. Część jadalną w przypadku buraków stanowią korzenie spichrzowe o bardzo charakterystycznym kolorze będącym wynikiem betacyjanów. Obecnie spotkać można buraki mające korzeń nie tylko okrągły, ale również wydłużony, a także płasko – kulisty. Nasycenie koloru także jest różne w zależności od odmiany.

Zasady uprawy buraka

Wiele osób w ogóle nie zdaje sobie sprawy z tego, że burak to roślina o naprawdę sporych wymaganiach zarówno świetlnych, jak i wodnych. Jeśli jednak chodzi o glebę, nie jest kapryśny i dobrze udaje się na każdym podłożu idealnym pod warzywa. Buraki wysiewa się wprost do gruntu, robiąc to późną wiosną. Kiełkują, gdy temperatura wynosi minimum 8 stopni. Czas wzrostu do osiągnięcia pełnej dojrzałości to około cztery miesiące. Młode buraczki można jednak wyrywać wcześniej, przygotowując z nich nie tylko sałatki, ale również sok.

Wartości odżywcze buraka

Zacząć należy od tego, że burak jest warzywem niskokalorycznym. W stu gramach znajduje się zaledwie około czterdziestu kilokalorii. Cecha ta sprawia, że po buraki powinny jak najczęściej sięgać osoby będące na diecie. Jest również prawdziwą skarbnicą witamin i minerałów. W burakach znajdują się:

• witamina A;
• witaminy z grupy B;
• witamina C;
• witamina K;
• witamina E.

Do tego dochodzą pierwiastki mineralne, między innymi cynk, żelazo, fluor, magnez, miedź, potas oraz sód. Z uwagi jednak na to, że dość łatwo rozpuszczają się w wodzie, zdecydowanie lepszym sposobem na przygotowanie buraków jest pieczenie, a nie gotowanie. Dobrym sposobem na zachowanie cennych właściwości tej rośliny jest również przygotowanie smacznego i zdrowego soku. Oprócz wymienionych wyżej cennych substancji buraczany sok zawiera również kwasy organiczne. Zalicza się do nich:

• kwas jabłkowy;
• kwas cytrynowy;
• kwas winny;
• kwas szczawianowy.

Do tego dochodzą polifenole, karotenoidy oraz glikozydy, do których zalicza się betanina.

Skąd wziąć sok z buraka?

W coraz większej liczbie sklepów spożywczych znaleźć można sok z buraków naprawdę dobrej jakości. Często jest to sok przeznaczony do szybkiego spożycia – w takim znajduje się najwięcej cennych składników. Jeśli jednak w sklepie spożywczym, w którym robimy takiego soku nie ma, nic straconego. Z powodzeniem można go bowiem przygotować samodzielnie. Wystarczy sokowirówka, buraki i dowolne dodatki.

Jak zrobić sok z buraków?

Przygotowanie buraczanego soku naprawdę nie jest trudne. Buraki przed umieszczeniem w sokowirówce należy dokładnie wyszorować i obrać, a następnie pokroić w mniejsze części. Z uwagi na to, że sam sok z buraków nie jest najsmaczniejszy – charakteryzuje się coś mdłym smakiem – niezbędne jest zastosowanie odpowiednich dodatków. Najbardziej klasyczny sok z buraków zawiera również sok z marchwi oraz jabłek. Taka mieszanka jest prawdziwą skarbnicą witamin i minerałów, która dodatkowo jest niezwykle smaczna. Sok z buraków można połączyć również z sokiem z pomarańczy, grejpfrutów. Można dodać do niego imbir, co sprawi, że stanie się lekko pikantny.

Czy każdy może spożywać sok z buraków?

Wprawdzie sok z buraków jest prawdziwą skarbnicą witamin i minerałów, ale nie oznacza to, że może być spożywany przez każdego. Nie poleca się go osobom, których problemem jest kamica nerkowa i reumatyzm. Z uwagi na indeks glikemiczny buraka, który zmienia się w zależności od tego, jakiej obróbce jest poddawany ostrożnie do soku powinny podejść również osoby chore na cukrzycę. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości, czy sok z buraka w naszym przypadku jest bezpieczny warto skonsultować się z lekarzem.

Jak działa sok z buraków?

Okazuje się, że sok z buraka to dla organizmu prawdziwa skarbnica cennych składników. Poleca się go szczególnie tym, których problemem jest anemia. Sok z buraków zawiera bardzo duże ilości żelaza, a także witamin z grupy B. To właśnie dlatego korzystnie wpływa na układ krwionośny i proces powstawania czerwonych ciałek krwi, czyli erytrocytów. Substancje, które zawarte są w soku z buraków sprawiają, że zbyt wysokie ciśnienie krwi ulega obniżeniu. Poprawę widać również, jeśli chodzi o poziom cholesterolu. Regularne picie soku z buraków sprawia, że światło naczyń krwionośnych się poszerza, co sprawia, że ryzyko zawału mięśnia sercowego znacząco się zmniejsza. Osoby pijące sok z buraków są mniej narażone także na udar mózgu.




Zawarta w soku buraczanym betanina sprawia, że napój ten posiada właściwości przeciwzapalne, antyseptyczne oraz antyoksydacyjne. W związku z tym jego picie poleca się zarówno w infekcjach bakteryjnych, jak i wirusowych. Łagodzi on także stany zapalne. Pomaga uporać się z kaszlem (zarówno suchym, jak i mokrym). Skutecznie wzmacnia układ odpornościowy, co ma szczególne znaczenie zwłaszcza jesienią i zimą, kiedy to nasz organizm jest zdecydowanie bardziej narażony na rozmaite infekcje. Specjaliści zgodnie twierdzą, że regularne sięganie po sok z buraków to znacznie spowolnione procesy starzenia się organizmu.

Ci, którzy dbają o linię także powinni polubić sok z buraków. Korzystnie wpływa on bowiem na tempo przemiany materii, wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn. Jego niewątpliwym atutem jest niskokaloryczność. W stu mililitrach soku z buraków znajduje się jedynie czterdzieści pięć kilokalorii. Z uwagi na zawartość błonnika sok z buraków zaspokaja głód. I to na naprawdę długo.

Witaminy z grupy B, jakie zawarte są w soku z buraków, sprawiają, że korzystnie wpływa on na pracę układu nerwowego. Buraki są również źródłem azotanów. Na skutek procesów metabolicznych zachodzących w organizmie dochodzi do ich przekształcenia w tlenek azotu. Jest to związek chemiczny niezbędny do prawidłowego ukrwienia mięśni. Poprawia on także wydolność organizmu, co ma szczególne znaczenie zwłaszcza dla osób, które są aktywne fizycznie.

Sok z buraków to doskonałe źródło kwasu foliowego. Dzisiaj wiemy już, że substancja ta jest niezbędna, aby układ nerwowy płodu rozwijał się prawidłowo. Dlatego sok z buraków poleca się wszystkim kobietom planującym w niedługiej przyszłości ciążę oraz tym, które już spodziewają się dziecka. Wspomnieliśmy wcześniej o dużej zawartości żelaza. Cecha ta sprawia, że sok z buraków w ciąży chroni również przed anemią, na którą uskarża się wiele przyszłych mam.

Czy sok z buraków działa przeciwnowotworowo?

Wspomniana już w naszym artykule betanina to silny antyutleniacz, który skutecznie chroni komórki naszego ciała prze negatywnym wpływem wolnych rodników. To właśnie ten składnik sprawia, że buraki uważane są za warzywo chroniące przed nowotworami. Znane są badania, z których jasno wynika, że chorzy na raka przewodu pokarmowego bądź pęcherze, którzy codziennie pili dwie szklanki soków z buraków są w znacznie lepszej formie. Sok z buraków poleca się nie tylko osobom chcącym uniknąć nowotworu, ale również tym, którzy chcą wzmocnić organizm po wyniszczającej chemioterapii.

Co z chorymi na cukrzycę?

Wspomnieliśmy już, że osoby chorujące na cukrzycę powinny dość ostrożnie podejść do soku. Trzeba bowiem pamiętać, że warzywo to ma naprawdę wysoki indeks glikemiczny, który wynosi aż sześćdziesiąt cztery. Oznacza to, że sok  może powodować gwałtowny skok poziomu glukozy we krwi, co w przypadku osób zmagających się z cukrzycą jest zjawiskiem bardzo niekorzystnym.

Jak wybrać idealne buraki na sok?

Aby sok był nie tylko smaczny, ale i zdrowy, należy postawić na naprawdę dobre buraki. Najlepiej wybierać te z cienką skórką. Warto kupować na bazarze od lokalnych sprzedawców i poprosić, aby przekroili buraka. Jeśli w przekroju burak ma błyszczący miąższ i jednolity kolor, oznacza to, że można kupować go bez obaw. Jeśli z kolei faktura przypomina marmur, lepiej zrezygnować. Jest to bowiem oznacza dużej zawartości celulozy, która zalega w żołądku. Za najsmaczniejsze uważane są buraki, których średnica nie przekracza ośmiu centymetrów. Lepiej wystrzegać się kupowania większych – mogą być naszpikowane nawozami sztucznymi, które znacznie obniżą walory zdrowotne soku. Za najlepsze i najcenniejsze odmiany uważane są Czerwona Kula oraz Burak Opolski. Warto pytać o to, z jaką odmianą buraka mamy do czynienia, aby kupić te najbardziej wartościowe.

Kiszony sok z buraków

Dobrym pomysłem jest nie tylko sok z buraków przygotowany z pomocą sokowirówki, ale także ten kiszony. Aby go przygotować, potrzeba około pół kilograma, czosnek, koper, sól, odrobinę cukru i skórkę razowego chleba. Buraki należy pokroić w plastry, a następnie ułożyć w słoju bądź kamiennym garnku, a następnie zalać solanką przygotowaną z wody i soli. Do słoika wkładamy również czosnek, skórkę z chleba i dodajemy odrobinę cukru. Naczynie należy przykryć i odstawić w ciepłe miejsce. Po około trzech – pięciu dniach sok jest gotowy. Można go przecedzić, a następnie rozlać do czystych butelek i przechowywać w lodówce nawet przez kilka dni. Tak przygotowany sok ma niezwykle wyrazisty smak. Doskonale uzupełnia elektrolity tracone podczas wysiłku.

Sok z buraka to napój, który samodzielnie można przygotować w domu. Zawiera szereg cennych substancji, których nasz organizm potrzebuje do prawidłowej pracy. Warto więc po sok z buraków sięgać jak najczęściej, dodając do niego marchewkę, jabłka, pomarańcze czy imbir i tworząc tym samym swoją indywidualną kompozycję smakową.