Choroby przyzębia, czyli peridontopatie, dotyczą przyzębia brzeżnego, tj. dziąsła, ozębnej, okostnej, kości wyrostka zębodołowego i cementu korzeni zęba. Klinicznie wyodrębnia się postacie: zapalne, zanikowe, przerostowe (rozrostowe) i mieszane.

Podobnie jak – próchnica, ze względu na częstość występowania choroby przyzębia są zaliczane do chorób społecznych. W Polsce ok. 40% dzieci i młodzieży oraz prawdopodobnie ok. 40-50% dorosłych cierpi na peridontopatie. Większe zagrożenie tymi chorobami istnieje u pracowników niektórych gałęzi przemysłu. Zwykle nasilenia choroby obserwuje się pomiędzy 20 a 30 r. życia, a następnie między 50 a 60 r. życia.

Jakie są przyczyny rozwoju chorób przyzębia?

Przyczyną rozwoju chorób przyzębia mogą być czynniki: biologiczne, tj. wewnątrzustrojowe, różnego rodzaju urazy prowadzące do zaburzeń czynnościowych oraz czynniki wywołujące stany zapalne. Do biologicznych czynników ogólnoustrojowych należy cukrzyca oraz zaburzenia metaboliczne, do działających miejscowo – osad, kamień nazębny i drobnoustroje (płytka nazębna). Do czynników urazowych – np. wady zgryzu prowadzące do destrukcyjnych zmian w przyzębiu. Czynniki te prowadzą do powstawania patologicznych kieszonek dziąsłowych. W rzeczywistości liczba czynników chorobotwórczych jest znacznie większa, a patogeneza chorób przyzębia nie do końca wyjaśniona i poznana.

Dzisiaj z pewnością wiadomo, że akumulacja płytki nazębnej prowadzi w efekcie do zapalenia dziąsła, a następnie do zapalenia przyzębia. Mechanizm rozwoju choroby obejmuje procesy zachodzące na poziomie komórek przyzębia. Stwierdzono także, że tylko 10-15% osobników w każdej populacji jest jakby genetycznie usposobionych do chorób przyzębia. Z kolei u 85 -90% jako odpowiedź na utrzymującą się płytkę nazębną dochodzi do zapalenia dziąsła, ograniczonej destrukcji tkanek przyzębia, co przy zastosowaniu odpowiedniej terapii wcale nie musi prowadzić do utraty uzębienia. Wyjaśnia to różnorodność występowania i przebieg chorób przyzębia u różnych osób, u członków tej samej rodziny.

Współcześnie choroby przyzębia są odbierane jako proces, w którym w trakcie długo trwającego zapalenia przyzębia dochodzi do utraty zęba lub grupy zębów. Wiadomo również, że zniszczenie tkanek przyzębia następuje na skutek działania toksyn wytwarzanych przez bakterie znajdujące się w płytce nazębnej. Z kolei czynnik bakteryjny aktywizuje wiele mechanizmów odpornościowych (granulocyty obojętnochłonne, układ dopełniacza, system immunologiczny, chemiczne mediatory).

Leczenie chorób przyzębia

Leczenie chorób przyzębia jest uciążliwe i zazwyczaj długotrwałe. Wymaga utrzymania dużej higieny uzębienia i jamy Ustnej, wyjątkowo dobrej współpracy chorego z lekarzem, systematycznych działań, kompleksowego postępowania, ścisłego stosowania się do otrzymywanych zaleceń. Nie leczone choroby przyzębia prowadzą , 4o rozchwiania i utraty zębów. Leczenia przyczynowego nie ma, dlatego bardzo ważną rolę odgrywa zapobieganie.

Zapobieganie chorobom przyzębia

Zapobieganie chorobom przyzębia sprowadza się do:

  • racjonalnego odżywiania (pokarmy bogate w białko, o małej zawartości węglowodanów, witaminy, minerały);
  • doboru pokarmów o odpowiedniej konsystencji (zmuszające do rozgryzania, rozdrabniania i żucia);
  • racjonalnego trybu życia (ruch, świeże powietrze, unikanie używek);
  • higieny jamy ustnej (mycie, czyszczenie, szczotkowanie, płukanie zębów, dziąseł);
  • wczesnej likwidacji próchnicy, wad zębowo-zgryzowych, osadów, kamienia nazębnego itp.;
  • ciągłego, systematycznego leczenia chorób podstawowych (cukrzycy, padaczki, chorób przewodu pokarmowego, chorób krwi);
  • stałej opieki lekarskiej nad pracownikami szczególnie narażonymi na działanie wysokich temperatur, pyłów, szkodliwych związków chemicznych.
Polecane artykuły