Zgaga to typowy objaw choroby refluksowej przełyku, związanej z zarzucaniem nadtrawionej treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Stany, które predysponują do wystąpienia refluksu, to: ciąża, otyłość, zaburzenia opróżniania żołądka oraz niektóre choroby przewlekłe takie jak cukrzyca. Wpływ mogą mieć również przyjmowane leki: doustna antykoncepcja, wybrane preparaty na nadciśnienie czy krzepliwość krwi.
Zgaga – typowe i nietypowe objawy
Prawidłowo światło przełyku i żołądka oddzielone jest stale skurczonym mięśniem zwieraczem dolnym przełyku. Każda nieprawidłowość – przepuklina, zaburzenia hormonalne, wzrost ciśnienia brzusznego – prowadzi do wystąpienia nieprzyjemnych dolegliwości.
Objawami zgagi są:
- pieczenie za mostkiem,
- ból w klatce piersiowej,
- kwaśny posmak w jamie ustnej,
- puste odbijanie się,
- nasilenie bólu/pieczenia po przyjęciu pozycji na wznak, przy pochylaniu się i podczas parcia,
- chrypka,
- suchy kaszel.
Istnieje także grupa objawów alarmowych, które wymagają szybkiego kontaktu z lekarzem rodzinnym lub gastrologiem. Są to: zaburzenia połykania, ból przy przełykaniu, krwawienie/krwioplucie, niezaplanowany spadek masy ciała.
Warto mieć na uwadze, że przy dolegliwości, jaką jest zgaga, objawy mogą być bardzo zbliżone do sygnałów świadczących o zawale serca. Ból wieńcowy najczęściej występuje po wysiłku, ustępuje w spoczynku, jest niezależny od przyjętej przez nas pozycji ciała oraz może ustępować po przyjęciu nitrogliceryny podjęzykowo.
Leczenie choroby refluksowej przełyku
Możemy wyróżnić postępowanie przyczynowe i objawowe. To pierwsze skupia się wyleczeniu przyczyny refluksu. Czasem może to oznaczać operację, częściej jednak opiera się na leczeniu wzmacniającym kurczliwość zwieracza przełyku lub wyrównaniu zaburzeń hormonalnych. W pierwszej kolejności lekarz często zleca środki, które hamują struktury wydzielające kwas solny w żołądku. Jeżeli po około 2 tygodniach objawy ustępują, oznacza to, że przyczyną naszych dolegliwości jest refluks żołądkowy. Dzięki takiemu podejściu możemy uniknąć bardziej inwazyjnych metod diagnostyki, jak np. gastroskopia.
Leczenie objawowe ma na celu złagodzenie dolegliwości już po ich wystąpieniu. Skutecznym rozwiązaniem są leki zawierające związki węglanu magnezu i wapnia – przyjęcie tabletki doustnie zapewnia ulgę już po 2 minutach. Dodatkowo związki te działają tylko miejscowo i nie wchłaniają się do krwiobiegu, dlatego są one bezpieczne dla kobiet ciężarnych. Pamiętajmy, że przy długotrwałym stosowaniu warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, szczególnie jeśli objawy są uporczywe i nasilają się.
Duże znaczenie ma także zmiana stylu życia polegająca na:
- spożywaniu mniejszych porcji,
- rezygnacji z tłustych i ostrych potraw,
- unikaniu czekolady, cytrusów i kawy oraz mocnej herbaty,
- ograniczeniu używek: alkoholu i papierosów,
- jedzeniu kolacji na 2-3 godziny przed snem,
- spaniu na podwyższonym wezgłowiu.
