Zatrucie pokarmowe to choroba przewodu pokarmowego wywołana przez spożycie pokarmu zawierającego bakterie chorobotwórcze lub szkodliwe substancje toksyczne.
OBJAWY ZATRUCIA POKARMOWEGO
Mogą być one zróżnicowane, w zależności od czynnika wywołującego zatrucie pokarmowe.
Najczęstsze objawy zatrucia pokarmowego:
- biegunka
- nudności i wymioty
- bóle brzucha, które mogą być bardzo silne
- gorączka, dreszcze
- ogólne złe samopoczucie
- bóle głowy
- rozbicie.
Czas od zakażenia do wystąpienia objawów choroby, tj. czas wylęgania, może być zróżnicowany w zależności od czynnika wywołującego.
Czas wylęgania w zależności od czynnika wywołującego zatrucie pokarmowe:
| Czynnik wywołujący | Czas wylęgania (okres inkubacji) |
|---|---|
| Laseczka sienna (Bacillus Cereus) | 1-6 h |
| Gronkowiec złocisty (Staphi/Zococcus aureus) | 1-6 h |
| Salmonella (wywołuje salmonellozę) | zwykle ponad 12 h (24-48 h) |
PRZYCZYNY ZATRUCIA POKARMOWEGO
Przyczyną występowania choroby jest, zgodnie z jej definicją, spożycie pokarmu zawierającego drobnoustroje lub substancje toksyczne. Bardzo ważny jest związek spożytego pokarmu z czynnikiem wywołującym zatrucie pokarmowe. Szczególnym rodzajem zatrucia pokarmowego jest zatrucie jadem kiełbasianym.
Lekkie zatrucie pokarmowe trwa dzień lub dwa, jednak niektóre rodzaje zatruć, np. jadem kiełbasianym lub środkami chemicznymi, są cięższe i przebiegają z większym nasileniem.
Najczęstsze pokarmy wywołujące zatrucia pokarmowe i obecne w nich czynniki wywołujące chorobę:
| Czynnik wywołujący | Pokarm zawierający czynnik |
|---|---|
| Laseczka sienna (Bacillus Cereus) | wołowina drób ryż |
| Gronkowiec złocisty (Staphi/Zococcus aureus) | lody kremy ciasta niektóre mięsa |
| Salmonella (wywołuje salmonellozę) | mięso drobiowe jaja nabiał |
DIAGNOSTYKA ZATRUCIA POKARMOWEGO
Chorobę rozpoznaje się na podstawie wywiadu lekarskiego, analizy stwierdzonych-objawów klinicznych oraz wnikliwego badania lekarskiego.
PORADY LEKARZA
✓ W celu zapobiegania zakażeniom NALEŻY:
- przestrzegać zasad higieny osobistej (mycie rąk przed jedzeniem oraz po oddaniu stolca)
- zachować higienę przy przygotowywaniu posiłków (starannie myć deski do krojenia i blaty kuchenne, na których leżało surowe mięso)
- odpowiednio przechowywać żywność
- dostatecznie długo gotować mięsa, jaja i inne produkty mogące być źródłem zakażenia
✓ W przypadku zatrucia NALEŻY:
- niezwłocznie zasięgnąć porady lekarskiej, szczególnie w przypadku niemowląt i małych dzieci, w celu ustalenia leczenia zapobiegającego odwodnieniu; w niektórych przypadkach może być wskazana hospitalizacja
- zastosować odpowiednią dietę
- prowadzić stałe nawadnianie, dostosowane do strat płynów wynikających z ilości oddawanych stolców oraz wymiotów (szczególnie w przypadku niemowląt i dzieci); poić chorego letnią herbatą lub wodą mineralną; w przypadku wymiotów podawać choremu płyny bardzo często, lecz w niewielkich ilościach, aby nie prowokować kolejnych wymiotów; nie podawać soków owocowych, jeśli chory ma biegunkę
- rozważyć podanie płynu glukozowo-elektrolitowego, będącego specjalnie przygotowanym roztworem soli mineralnych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, traconych przy znacznie nasilonej biegunce i wymiotach (płyn dostępny w aptekach)
- rozważyć podanie węgla leczniczego lub diosmektytu (w zawiesinie).
✓ W przypadku zatrucia NIE NALEŻY:
- spożywać jedzenia, co do którego istnieje uzasadnione przekonanie, że może być przygotowywane lub przechowywane w warunkach niespełniających obowiązujących norm sanitarnych
- jeść bez wcześniejszego umycia owoców, warzyw lub innych produktów spożywanych na surowo
- spożywać konserw i innych produktów po przekroczeniu daty przydatności
- jeść surowego mięsa i ryb
- spożywać dzikich jagód, grzybów i innych roślin, jeśli nie jest się pewnym co do ich nieszkodliwości
- nadużywać leków przeciw wymiotom i leków przeciwbiegunkowych. Wymioty i biegunka służą bowiem organizmowi do pozbycia się toksycznych substancji lub zarazków.
